به گزارش تابش کوثر، خواب کافی یکی از ارکان مهم حفظ سلامت جسمی و روانی است، اما میلیون‌ها نفر همچنان در تأمین آن با مشکل مواجه‌اند. هرچند بی‌خوابی گاه‌به‌گاه طبیعی به‌نظر می‌رسد، اما کم‌خوابی مزمن می‌تواند اثرات مخربی بر بدن و ذهن بگذارد.

به گفته کارشناسان خواب، کم‌خوابی جدی می‌تواند به بروز مشکلاتی مانند نوسانات خلقی، اختلال خواب مانند آپنه یا بی‌خوابی، و حتی افسردگی منجر شود.

به گزارش خدمات سلامت همگانی بریتانیا (NHS)، مشکلات بلندمدت خواب می‌توانند روابط اجتماعی افراد را مختل کنند، سبب پرخوری شوند، احساس خستگی دائمی به همراه داشته باشند و توان انجام کارهای روزمره را کاهش دهند. از جمله علائم اختلال خواب می‌توان به بیدار شدن‌های مکرر در شب، دشواری در به خواب رفتن، تحریک‌پذیری و عدم تمرکز اشاره کرد.

برخی کارشناسان هشدار داده‌اند که نباید خواب را فدای امور دیگر کرد یا تلاش کرد تا بعداً آن جبران نمود، از این جهت که کم‌خوابی مزمن پیامدهای جدی برای سلامتی دارد.

این کارشناسان در ادامه، شش نشانه کلیدی را معرفی کرده‌اند که در صورت مشاهده آن‌ها باید به پزشک مراجعه کرد تا علت اصلی بررسی و برنامه درمانی تدوین شود.

۱. احساس خستگی مداوم با وجود خواب کافی: خستگی مزمن می‌تواند نشانه‌ای از اختلالاتی مانند آپنه خواب یا نارکولپسی باشد که مانع از تجربه خواب عمیق و ترمیم‌کننده می‌شوند، حتی اگر فرد شب‌هنگام به‌ظاهر خواب کافی داشته باشد.

۲. مشکل در به خواب رفتن یا بیدار شدن‌های مکرر در شب: این مسئله یک زنگ خطر دیگر است. چنین اختلالاتی اگر بیش از چند هفته ادامه یابند، ممکن است به مشکلاتی نظیر بی‌خوابی، اضطراب یا افسردگی مربوط شوند.

۳. نوسانات خلقی و تحریک‌پذیری: اگر احساس می‌کنید مدام زود رنج، مضطرب یا افسرده هستید، ممکن است خواب با کیفیت کافی دریافت نمی‌کنید. کم‌خوابی می‌تواند عملکرد مغز در تنظیم احساسات را مختل کرده و سبب نوسانات خلقی و استرس بیشتر شود.

۴. مشکلات تمرکز و حافظه: ناتوانی در تمرکز، فراموشی و احساس گنگی ذهنی، از نشانه‌های رایج کم‌خوابی هستند. خواب ناکافی مانع از بازسازی ذهن و تثبیت حافظه می‌شود و در بلندمدت می‌تواند تصمیم‌گیری را نیز مختل کند.

۵. افزایش مشکلات مزمن جسمی: کم‌خوابی بلندمدت با بیماری‌هایی چون فشار خون بالا، بیماری قلبی، دیابت و چاقی ارتباط مستقیم دارد. اگر از این بیماری‌ها رنج می‌برید و کیفیت خواب‌تان پایین است، حتماً باید با پزشک مشورت کنید.

۶. حوادث یا آسیب‌های ناشی از خواب: «شانه‌هایی مانند چرت زدن ناگهانی در روز یا راه رفتن در خواب می‌توانند حاکی از اختلالات جدی خواب مانند آپنه باشند که نه‌تنها سلامت فرد، بلکه ایمنی او را نیز تهدید می‌کنند. شناسایی زودهنگام این مشکلات توسط متخصصان، می‌تواند از پیامدهای جدی پیشگیری کند و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.
 

م/۱۱۰*