به گزارش تابش کوثر، مطالعه‌ای که روی نزدیک به ۵۴۰۰ فرد سالمند انجام شد، نشان داد که ۱۰۷۸ نفر از آن‌ها در طول ۱۱ سال پیگیری به زوال عقل مبتلا شدند.
محققان دریافتند که افرادی که دچار زوال عقل شده بودند، در مقایسه با افراد هم‌سن خود که به این بیماری مبتلا نشدند، در سال‌های پیش از تشخیص، وزن بیشتری از دست داده بودند.
نتایج نشان داد شاخص توده بدنی (BMI) در مبتلایان به زوال عقل، حدود هفت سال پیش از تشخیص بیماری، کمتر از دیگران بوده است. همچنین، اندازه دور کمر این افراد از حدود یک دهه قبل از تشخیص زوال عقل کوچک‌تر بوده است.
کارشناسان بر این باورند که زوال عقل سال‌ها پیش از بروز علائم حافظه‌ای آغاز می‌شود و می‌تواند بخش‌هایی از مغز را که مسئول کنترل اشتها و میزان سوخت‌وساز بدن هستند، تحت تأثیر قرار دهد. این تغییرات ممکن است باعث کاهش وزن افراد شود و به همین دلیل، کاهش وزن غیرمنتظره می‌تواند نشانه‌ای از مراحل اولیه زوال عقل باشد.
این یافته‌ها می‌توانند به افراد مسن که دچار کاهش وزن غیرقابل توضیح شده‌اند، کمک کنند تا زودتر به پزشک مراجعه کنند و در نتیجه، درمان سریع‌تری دریافت کنند که شاید بتواند روند پیشرفت بیماری را کندتر کند و کیفیت زندگی آن‌ها را برای مدت بیشتری حفظ کند.
دکتر زیمو وو، سرپرست این پژوهش از دانشگاه موناش استرالیا، گفت: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که کاهش وزن غیرارادی، به‌ویژه در طول چندین سال، می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده از زوال عقل باشد. شناسایی این تغییرات ممکن است به تشخیص زودهنگام افراد در معرض خطر کمک کند و زمینه را برای مداخله زودتر و حمایت بهتر فراهم سازد.»
این پژوهش که در نشریه JAMA Network Open منتشر شده است، افراد بالای ۶۵ سال را که در زمان آغاز مطالعه دچار زوال عقل یا مشکلات عمده شناختی نبودند و بیماری‌های قلبی-عروقی یا ناتوانی جسمی نیز نداشتند، مورد بررسی قرار داده است. این افراد در یک مطالعه بزرگ که از سال ۲۰۱۰ در ایالات متحده و استرالیا آغاز شد، ثبت‌نام کرده بودند.
برای هر فردی که در این مطالعه دچار زوال عقل شد، چهار فرد مشابه از نظر سن، جنسیت، نژاد، قومیت و سطح تحصیلات که به زوال عقل مبتلا نشدند، مورد مقایسه قرار گرفتند. در این مقایسه، تغییرات سلامت آن‌ها در طول زمان بررسی شد.
نتایج نشان داد که مردان و زنان مبتلا به زوال عقل، کاهش وزن بیشتری را تجربه کردند و این روند کاهش وزن، سریع‌تر از افرادی بود که بعداً به این بیماری مبتلا نشدند.
یکی از دلایل احتمالی کاهش وزن در مراحل اولیه زوال عقل، مشکلات شناختی مرتبط با برنامه‌ریزی خرید مواد غذایی، تهیه و پخت غذا است.
همچنین، این مطالعه نشان داد که افراد مبتلا به زوال عقل حدود پنج سال پیش از تشخیص بیماری، سطح بالاتری از کلسترول مفید (HDL) داشتند، اما این میزان در چهار سال پایانی پیش از تشخیص، به سطح طبیعی بازگشت.
گمان می‌رود که این افزایش HDL به این دلیل باشد که مغز از این نوع کلسترول برای پاک‌سازی پروتئین آمیلوئید استفاده می‌کند؛ آمیلوئید پروتئینی است که می‌تواند در مغز تجمع یابد و یکی از عوامل احتمالی زوال عقل باشد.
با این حال، بررسی‌ها نشان داد که افراد مبتلا به زوال عقل، از نظر فشار خون، سطح چربی خون (تری‌گلیسرید) و کلسترول کلی، تفاوت معناداری با سایرین نداشتند.
تشخیص زوال عقل در این مطالعه توسط گروهی از متخصصان سالمندی و نورولوژی انجام شد که معیارهای متعددی، از جمله توانایی افراد در انجام کارهای روزانه و وضعیت حافظه آن‌ها را در نظر گرفتند. علاوه بر این، بررسی شد که آیا این افراد از داروهای زوال عقل استفاده می‌کردند یا به پزشک خود درباره نگرانی‌های مرتبط با این بیماری مراجعه کرده بودند.
این مطالعه همچنین نشان داد که افراد مبتلا به زوال عقل، بیشتر ‌تنها زندگی می‌کردند که می‌تواند به معنای دریافت حمایت کمتر برای تهیه و مصرف غذا باشد و در نتیجه، کاهش وزن آن‌ها را تشدید کند.
دکتر وو افزود: «کاهش وزن به‌تنهایی نشان‌دهنده زوال عقل نیست، اما حفظ رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم و درگیر نگه داشتن ذهن می‌تواند به سلامت مغز کمک کند. اگر کاهش وزن غیرمنتظره‌ای رخ دهد، بهتر است با پزشک مشورت شود.»

م/۱۱۰*