به گزارش تابش کوثر، پژوهشگران مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) اعلام کرده‌اند که ادامه گرمایش زمین ناشی از سوزاندن زغال‌سنگ، نفت و گاز، ممکن است فضای در دسترس برای ماهواره‌های مدار پایین زمین را تا پایان قرن حاضر، بین یک‌سوم تا ۸۲ درصد کاهش دهد. این تأثیر به دلیل افزایش زباله‌های فضایی است که در اثر کاهش مکانیزم طبیعی پاکسازی جو زمین رخ خواهد داد.
بر اساس این پژوهش که در نشریه «Nature Sustainability» منتشر شده، بخشی از اثر گلخانه‌ای که هوای نزدیک سطح زمین را گرم می‌کند، موجب سردتر شدن لایه‌های بالایی جو می‌شود، جایی که ماهواره‌های مدار پایین قرار دارند. این سرمایش باعث کاهش چگالی جو فوقانی شده و در نتیجه باعث کاهش یافتن اصطکاکی می‌شود که بقایای تجهیزات ساخته انسان در فضا را به سمت زمین می‌کشید.
ویل پارکر، نویسنده اصلی این پژوهش و پژوهشگر دینامیک فضایی در MIT، گفت: «ما برای پاکسازی زباله‌های فضایی به جو زمین متکی هستیم. هیچ راه دیگری برای حذف این زباله‌ها وجود ندارد. این زباله‌ها، آشغال‌های فضایی هستند و میلیون‌ها قطعه از آن‌ها در مدار زمین وجود دارد.»
در حال حاضر، میلیون‌ها قطعه زباله به اندازه حدود ۳ میلی‌متر در مدار زمین در حال گردش‌اند که با انرژی معدل یک گلوله به زمین برخورد می‌کنند. بر اساس گزارش شرکت هوافضا (The Aerospace Corporation)، ده‌ها هزار قطعه زباله به اندازه یک آلو در فضا وجود دارد که برخورد آن‌ها قدرتی معادل تصادف یک اتوبوس دارد. این زباله‌ها شامل بقایای برخوردهای فضایی و قطعاتی از موشک‌ها هستند که بسیاری از آن‌ها آنقدر کوچک‌اند که قابل ردیابی نیستند.
در حال حاضر، ۱۱ هزار و ۹۰۵ ماهواره در مدار زمین قرار دارند که ۷ هزار و ۳۵۶ عدد آن‌ها در مدار پایین فعالیت می‌کنند. این ماهواره‌ها نقشی حیاتی در ارتباطات، ناوبری، پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا و نظارت بر مسائل زیست‌محیطی و امنیت ملی دارند.
پارکر با اشاره به تغییر در دیدگاه‌های گذشته گفت: «قبلاً این تصور وجود داشت که فضا بزرگ است و نیاز نیست نگران مدیریت زباله‌های فضایی باشیم، زیرا محیط آن نامحدود به نظر می‌رسید.»
با این حال، وی افزود که برخورد سال ۲۰۰۹ میان دو ماهواره هزاران قطعه زباله فضایی ایجاد کرد و اکنون اندازه‌گیری‌های ناسا کاهش محسوس اصطکاک جو را نشان می‌دهد. پارکر گفت: «دانشمندان اکنون درک کرده‌اند که نقش تغییرات اقلیمی در این روند بسیار مهم است.»
اینگرید کنوسن، دانشمند علوم جوی در مرکز مطالعات جنوبگان بریتانیا گفت: «این پژوهش کاملاً منطقی است» و تأکید کرد که دانشمندان باید از تأثیرات تغییرات اقلیمی بر مدار زمین آگاه باشند «تا بتوانند اقدامات مناسب برای حفظ پایداری بلندمدت آن انجام دهند.»
م/110*
نظر شما