به گزارش تابش کوثر، بر اساس پژوهشی که روز سه‌شنبه در نشریه پزشکی «جاما نتورک اوپن» منتشر شد، تحلیل اطلاعات بهداشتی بیش از ۸ هزار بزرگسال در ایالات متحده نشان داد که ۱۴ درصد از آن‌ها به کمبود مطلق آهن و ۱۵ درصد به کمبود عملکردی آهن دچار بوده‌اند؛ به این معنا که اگرچه سطح آهن در خون طبیعی بوده، بدن نتوانسته از آن به‌درستی استفاده کند.
پزشکان معمولاً بزرگسالان را از نظر کمبود آهن غربالگری نمی‌کنند و همین موضوع باعث شده تا این وضعیت در بسیاری از افراد نادیده گرفته شود.
لئو باکلی، پژوهشگر بیمارستان «بریگهام اند ومنز» و متخصص داروشناسی بالینی، گفت: «این یک مشکل شایع اما کم‌ارزش‌انگاشته‌شده در سلامت عمومی است. نکته منحصربه‌فرد در مطالعه ما این بود که ما افراد عادی را بررسی کردیم؛ کسانی که در شرایط عادی غربالگری یا آزمایش نمی‌شوند.»
اندرو آیزنبرگر، متخصص خون و استاد پزشکی در کالج پزشکان و جراحان واگلوس در دانشگاه کلمبیا، که در این پژوهش مشارکت نداشت، گفت: «کمبود آهن تقریباً هیچ‌گاه تهدیدکننده زندگی نیست، اما بر کیفیت زندگی تأثیر زیادی دارد.»
او افزود: «در جامعه‌ای که ما به حداکثر عملکرد عادت کرده‌ایم، این میزان بالای کمبود آهن باعث شده بسیاری از افراد نتوانند بهترین عملکرد خود را داشته باشند.»
هرچند در آزمایش‌های معمول خون، پزشکان اغلب به دنبال کم‌خونی می‌گردند، اما فرد ممکن است بدون کم‌خونی نیز دچار کمبود آهن باشد و همچنان علائم را تجربه کند.
آیزنبرگر افزود: «این بیماری به‌طرز باورنکردنی‌ای قابل پیشگیری است. افراد زیادی نزد من می‌آیند که سال‌ها از این مشکل رنج برده‌اند، اما پزشکان آن را نادیده گرفته‌اند یا نمی‌دانستند چه باید بکنند. درمان این بیماری بسیار رضایت‌بخش است، چون کیفیت زندگی افراد به‌شدت بهبود می‌یابد.»
در این مطالعه، پژوهشگران اطلاعات به‌دست‌آمده از نظرسنجی ملی سلامت و تغذیه در فاصله سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ را از میان ۸۰۲۱ بزرگسال بررسی کردند. میانگین سنی این افراد ۴۸ سال بود و هیچ‌کدام از آن‌ها به بیماری‌هایی مانند کم‌خونی، نارسایی کلیه، نارسایی قلبی یا بارداری که معمولاً با کمبود آهن مرتبط‌اند، دچار نبودند.
باکلی معتقد نیست که همه افراد باید غربالگری شوند، اما پیشنهاد می‌کند پزشکان توجه بیشتری به افراد دارای علائمی چون خستگی و مه‌ذهنی یا افراد در معرض خطر مانند زنان باردار داشته باشند.
چه کسانی بیشتر در معرض کمبود آهن هستند؟
بزرگ‌ترین عامل خطر در این زمینه، زن بودن است.
آیزنبرگر گفت: «یک زن باردار به‌طور متوسط بین ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم آهن اضافی نیاز دارد. بسیاری از زنان تا اواخر بارداری از نظر آهن بررسی نمی‌شوند و آن زمان برای جبران کمبود خیلی دیر است. جنین تمام دوره بارداری را با آهن ناکافی سپری کرده است.»
وی افزود که سطح پایین آهن در دوران بارداری می‌تواند به پیامدهایی چون اختلالات شناختی بلندمدت در کودک، تولد زودرس و وزن کم هنگام تولد منجر شود.
زنان پس از زایمان نیز در معرض کمبود آهن هستند، به گفته جوهانا کنترراس، متخصص نارسایی پیشرفته قلب در بیمارستان «مانت ساینای» نیویورک.
علاوه بر این، خون‌ریزی ماهیانه شدید در زنان و دختران می‌تواند باعث کاهش سطح آهن بدن شود.
با افزایش سن و رسیدن به دوران یائسگی، نرخ کمبود آهن بین مردان و زنان به هم نزدیک‌تر می‌شود.
هم مردان و هم زنان ممکن است در صورت ابتلا به بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید، دچار کمبود عملکردی آهن شوند. این موضوع را حسین اردهالی، مدیر مؤسسه تحقیقات قلبی‌عروقی دانشگاه «نورث‌وسترن» بیان کرده است.
منابع غذایی آهن
اردهالی گفت که رژیم‌های غذایی خاص، مانند رژیم‌های گیاه‌خواری، نیز می‌توانند افراد را با کمبود آهن مواجه کنند.
وی افزود: «بهترین منبع غذایی آهن، گوشت قرمز است. دریافت میزان کافی آهن بدون مصرف گوشت دشوار است.»
به گفته اردهالی، دیگر منابع مناسب غذایی آهن شامل موارد زیر است:
غذاهای دریایی، صدف، حبوبات، سبزیجات برگ سبز تیره مانند اسفناج، کشمش، زردآلو و غلات غنی‌شده با آهن.
هنوز شواهد قطعی درباره عواقب بلندمدت این نوع کمبودهای آهن وجود ندارد، اما به گفته آیزنبرگر، کم‌خونی شدید می‌تواند منجر به بیهوشی، سکته مغزی یا حمله قلبی شود، هرچند این موارد نادرند.
اردهالی هشدار داد که کمبود آهن همچنین می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی مانند خون‌ریزی دستگاه گوارش یا سرطان روده بزرگ باشد.
او افزود: «در کل، کمبود عملکردی آهن می‌تواند نشانه‌ای از وضعیت وخیم سلامت مانند نارسایی قلبی باشد.»

م/۱۱۰*