به گزارش تابش کوثر، بیست سال پس از آغاز مأموریت «مارس اکسپرس» توسط آژانس فضایی اروپا، تصویری بی‌سابقه از مریخ منتشر شده که این سیاره را از ارتفاعی پایین و در رنگ «واقعی» نمایش می‌دهد.  
این تصویر، حاصل تلاش تیم دوربین استریو با وضوح بالا (HRSC) است که توانسته با ترکیب داده‌های بیست سال گذشته، موزاییکی دقیق و سراسری از سطح مریخ تهیه کند.  
دکتر رالف یاومن از مرکز هوافضای آلمان، سرپرستی این پروژه را بر عهده داشت و می‌گوید: «این تصویر چیزی فراتر از یک عکس معمولی است».  
نمای این تصویر از ارتفاع حدود ۲۵۰۰ کیلومتری بر فراز دره «والس مارینریس» گرفته شده و بخش‌های مختلف سطح مریخ، از ماسه‌های آتشفشانی خاکستری تا رس‌ها و کانی‌های سولفاتی روشن را به تصویر می‌کشد.  
به گفته تیم پژوهش، ترکیب فیلترهای رنگی قرمز، سبز و آبی و کشش رنگ‌ها در هر کانال باعث شده تفاوت‌های سطحی که پیش‌تر دیده نمی‌شد، آشکار شود.  
موزاییک جدید، دره والس مارینریس را که به عنوان «زخم بزرگ» مریخ شناخته می‌شود با جزئیاتی خیره‌کننده نشان می‌دهد؛ دره‌ای با هزاران کیلومتر طول که همواره از ویژگی‌های برجسته سطح مریخ بوده است.  
با بررسی تغییرات شدید رنگ در تصویر، دانشمندان می‌توانند فرآیندهای زمین‌شناسی مانند فعالیت‌های آتشفشانی، رسوب‌گذاری و تحولات جوی مریخ را تحلیل کنند.  
یکی از چالش‌های اصلی در ساخت این تصویر، تفاوت در زاویه و شدت نور خورشید در تصاویر مختلف و وجود گرد و غبار در جو مریخ بوده است.  
تیم پروژه بدون حذف سایه‌ها، روشنایی کلی تصویر را یکدست کرده‌اند؛ زیرا به گفته آن‌ها، «چشم انسان با نور و سایه شکل‌ها را تشخیص می‌دهد و حذف کامل سایه‌ها ممکن است گمراه‌کننده باشد».  
مریخ به دلیل طوفان‌های گرد و غبار و جو ناپایدارش، تصویربرداری دقیق را دشوار می‌کند. در این پروژه، دانشمندان برای سنجش میزان گرد و غبار، تفاوت میان نقاط آفتابی و سایه‌دار را بررسی کردند.  
در سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، فضاپیمای مارس اکسپرس توانست از ارتفاع بالا تصاویری گسترده‌تر از سطح مریخ تهیه کند. با هم‌پوشانی این تصاویر، امکان ساخت موزاییکی کامل فراهم شد که در آن جزئیات مناطق وسیع با رنگ‌های دقیق‌تری ثبت شده‌اند.  
این تصویر، نقشه‌ای مداوم و شفاف از سطح مریخ ارائه می‌دهد که در آن می‌توان مناطق آتشفشانی، کف دره‌ها و دهانه‌های برخوردی را در کنار هم بررسی کرد.  
تیم HRSC معتقد است موزاییک رنگی جدید، گامی بزرگ در درک بهتر جغرافیای مریخ و تحلیل تاریخی سطح آن است.  
این پژوهش در مجله تخصصی Icarus منتشر شده است.  

م/۱۱۰*