به گزارش تابش کوثر، چین و روسیه با امضای یک یادداشت تفاهم، ساخت یک نیروگاه هسته‌ای در ماه را در چارچوب برنامه مشترک ایستگاه تحقیقاتی بین‌المللی ماه (ILRS) آغاز کرده‌اند.

بر اساس اعلام رسمی، این پروژه قرار است تا سال ۲۰۳۶ تکمیل شود و انرژی لازم برای پایگاه مشترک را تأمین کند.

این توافق پس از آن صورت گرفت که ناسا در بودجه پیشنهادی سال ۲۰۲۶ خود، طرح ساخت پایگاه مداری در اطراف ماه را کنار گذاشت.

به گفته «یوری بوریسوف»، مدیرکل آژانس فضایی روسیه (روس‌کاسموس)، ساخت این نیروگاه «احتمالاً به‌صورت خودکار و بدون حضور انسان» انجام خواهد شد.

او در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۲۴ با خبرگزاری دولتی تاس تأکید کرد: «گام‌های فناورانه برای اجرای این پروژه تقریباً آماده هستند.»

روس‌کاسموس روز ۸ مه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این ایستگاه پژوهش‌های بنیادین فضایی انجام خواهد داد و فناوری‌های لازم برای فعالیت‌های بدون سرنشین بلندمدت در ماه را با چشم‌انداز حضور انسانی در آینده آزمایش خواهد کرد.»

این پایگاه تحقیقاتی جدید قرار است در قطب جنوب ماه احداث شود و تاکنون ۱۷ کشور از جمله مصر، پاکستان، ونزوئلا، تایلند و آفریقای جنوبی به این برنامه پیوسته‌اند.

زیرساخت‌های این ایستگاه قرار است با ماموریت چانگ‌ئه-۸ چین در سال ۲۰۲۸ آغاز شود، که نخستین فرود سرنشین‌دار چین در سطح ماه خواهد بود.

نقشه راه ساخت ILRS نخستین بار در ژوئن ۲۰۲۱ رونمایی شد. چین و روسیه اعلام کردند بین سال‌های ۲۰۳۰ تا ۲۰۳۵ با استفاده از پنج پرتابگر فوق‌سنگین اجزای اصلی پایگاه را به ماه منتقل خواهند کرد.

بر اساس گفته‌های وو یانهوا، طراح ارشد پروژه اکتشافات عمقی چین، پس از نصب بخش‌های اصلی، چین پرتاب‌های بیشتری انجام خواهد داد تا پایگاه به ایستگاه مداری ماه، گره‌ای در استوای ماه و نقطه‌ای در سمت پنهان ماه متصل شود.

وو در نشست خبری سال ۲۰۲۴ گفت: «این مدل توسعه‌یافته، پایه‌ای برای فرود انسان در مریخ خواهد بود.» او افزود: «پایگاه از انرژی خورشیدی، رادیوایزوتوپی و هسته‌ای بهره خواهد برد و همچنین در کنار وسایل نقلیه مانند هاپر، خودروهای بدون سرنشین برد بلند، و خودروهای فشرده و غیرفشرده سرنشین‌دار، به شبکه‌های ارتباطی سریع نیز مجهز خواهد بود.»

این توافق در حالی منتشر می‌شود که چین در حال گسترش بلندپروازی‌های فضایی خود است.

چین از سال ۲۰۱۳ با مأموریت چانگ‌ئه-۳ فعالیت در ماه را آغاز کرد و پس از آن، مأموریت‌های دیگری برای فرود بر سطح ماه و مریخ، جمع‌آوری نمونه و نقشه‌برداری از ماه انجام داد.

همزمان، رقابت آمریکا در برنامه آرتمیس نیز ادامه دارد. این برنامه با تأخیرهای متعدد مواجه بوده و مأموریت آرتمیس ۳ که قرار است انسان را پس از بیش از ۵۰ سال به ماه بازگرداند، در سال ۲۰۲۷ انجام خواهد شد.

در همین حال، آینده پایگاه مداری ماه ناسا موسوم به Gateway نیز با بودجه پیشنهادی دولت ترامپ برای سال ۲۰۲۶ در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. با وجود آن‌که ساخت ماژول‌های ایستگاه تا حد زیادی پیشرفت داشته است، با پیشنهاد این بودجه مأموریت Gateway  لغو خواهد شد.

م/۱۱۰*