به گزارش تابش کوثر به نقل از بی‌بی‌سی، در حالی که فصل پاییز همواره بهترین زمان برای صعود و گردشگری در رشته‌کوه‌های هیمالیا به شمار می‌رفت، امسال این فصل با کولاک‌های سهمگین، باران‌های سیل‌آسا و تغییرات ناگهانی دما همراه شده و جان بسیاری از گردشگران و کوهنوردان را به خطر انداخته است. بر اساس گزارش‌ها، طوفان برفی غافلگیرکننده‌ای در روزهای اخیر صدها گردشگر را در ارتفاع بیش از ۴۹۰۰ متری در منطقه شرقی کوه اورست، در خاک تبت، گرفتار کرد.
طبق اعلام رسانه‌های دولتی چین، حدود ۶۰۰ نفر از این افراد تا روز سه‌شنبه با عملیات امداد نجات پیدا کردند، اما یک نفر بر اثر سرمازدگی و ارتفاع‌زدگی جان خود را از دست داد. در سمت دیگر، یعنی در نپال نیز شرایط مشابهی رخ داد؛ جایی که یک کوهنورد اهل کره‌جنوبی در مسیر صعود به قله «مِرا پیک» بر اثر طوفان و سرما جان باخت. بارش‌های سنگین و رانش زمین در این کشور تاکنون دست‌کم ۶۰ قربانی برجای گذاشته است.
«ریتِن جانگبو شرپا» راهنمای مشهور کوهستان در نپال، در گفت‌وگو با رسانه‌ها اظهار داشت: «چنین شرایطی در ماه اکتبر بسیار غیرعادی است. این ماه معمولاً باید آسمانی صاف و هوایی پایدار داشته باشد، اما در سال‌های اخیر شاهد تغییرات خطرناکی در الگوهای جوی بوده‌ایم.» او افزود: «این طوفان‌ها نه‌تنها جان انسان‌ها را تهدید می‌کنند، بلکه صنعت گردشگری کوهستان را نیز فلج کرده‌اند.» تغییر چهره‌ی موسمی و نقش تغییرات اقلیمی کارشناسان هواشناسی می‌گویند فصل موسمی که معمولاً از ژوئن تا اواسط سپتامبر در نپال و شمال هند ادامه دارد، اکنون تا نیمه‌ی اکتبر کشیده شده است.
«آرچانا شریستا»، معاون اداره هواشناسی نپال، تأکید کرد که در یک دهه‌ی اخیر، تقریباً هر سال شاهد ادامه‌ی بارش‌های موسمی تا اواسط مهر بوده‌ایم و این پدیده، نشان‌دهنده‌ی تغییرات قابل‌توجه در اقلیم منطقه است. او افزود: «بارندگی‌های شدید و برف سنگین در مدت کوتاه، الگوی جدیدی است که آسیب زیادی به ارتفاعات و مسیرهای گردشگری وارد کرده است.» در همین زمینه، «پاسانگ»، یکی از آژانس‌داران گردشگری در لهاسا، گفت: «در گذشته ماه‌های سپتامبر و اکتبر بهترین زمان سفر به اورست بودند، اما حالا با تغییرات شدید دمایی و طوفان‌های ناگهانی، دیگر نمی‌توان به مشتریان وعده‌ی هوای پایدار داد.»
برخورد دو سامانه؛ توربوشارژ موسمی!
کارشناسان هواشناسی در هند و نپال معتقدند یکی از دلایل شدت‌گرفتن بارش‌ها، برخورد سامانه‌ی موسمی جنوب آسیا با «آشفتگی غربی» است؛ پدیده‌ای که از دریای مدیترانه سرچشمه می‌گیرد و هوای سرد را به سمت فلات ایران، پاکستان، شمال هند و نپال منتقل می‌کند. به گفته‌ی دکتر «آکشای دوراس»، پژوهشگر هواشناسی در دانشگاه «ردینگ» بریتانیا، این تلاقی موجب می‌شود موسمی‌ها تقویت یا به تعبیر او «توربوشارژ» شوند و بارش‌های شدیدتری در مدت زمان کوتاه‌تری رخ دهد. در سال‌های اخیر این سامانه‌های غربی که معمولاً در زمستان ظاهر می‌شدند، حالا در ماه‌های موسمی نیز فعال شده‌اند و همین موضوع باعث بارش‌های سنگین در مناطق غیرمنتظره شده است.
به گزارش کارشناسان نپالی، بارش‌های بی‌سابقه‌ی اوایل اکتبر در شرق این کشور نیز حاصل همین هم‌زمانی آشفتگی غربی با سامانه‌ی کم‌فشار خلیج بنگال بوده است. خطر برای فلات تبت و آینده‌ی گردشگری هیمالیا دانشمندان هشدار داده‌اند که در نتیجه‌ی گرم‌تر شدن زمین، ابرها در ارتفاعات بالاتری شکل می‌گیرند و این امر موجب عبور بیشتر سامانه‌های بارشی از فراز هیمالیا و ورود آن‌ها به تبت می‌شود؛ منطقه‌ای که پیش‌تر اقلیمی خشک داشت. در مقاله‌ای که اخیراً در مجله‌ی معتبر Nature منتشر شده، آمده است: «تغییرات اقلیمی و تعامل فزاینده‌ی بین آشفتگی‌های غربی و موسمی، سبب شده فلات چین-تبت از اقلیم خشک به اقلیم گرم و مرطوب تبدیل شود.»
این وضعیت جدید، به گفته‌ی متخصصان، می‌تواند به ناپایداری جوی، کولاک‌های سهمگین و افزایش خطر بهمن و رانش زمین در مناطق مرتفع بینجامد. «لوگان تالبوت»، سرپرست تیم اکتشافی شرکت آمریکایی Alpenglow Expeditions، می‌گوید: «الگوهای آب‌وهوایی دیگر قابل پیش‌بینی نیستند؛ به همین دلیل تجربه، تصمیم‌گیری لحظه‌ای و رهبری آگاهانه در کوهنوردی هیمالیا از هر زمان دیگری مهم‌تر شده است.»
کارشناسان معتقدند اگر روند گرمایش زمین و بی‌نظمی‌های اقلیمی ادامه یابد، نه‌تنها جان کوهنوردان و گردشگران در خطر بیشتری قرار خواهد گرفت، بلکه منابع طبیعی و معیشت ساکنان کوهستان‌های نپال، تبت و هند نیز با تهدید جدی روبه‌رو خواهد شد.
انتهای پیام/
نظر شما