به گزارش تابش کوثر، سازمان ملی هوش مصنوعی ایران که بر اساس مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تأسیس شده بود، احتمالاً به‌زودی منحل خواهد شد و وظایف آن به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری واگذار می‌شود.
این تصمیم در حالی اتخاذ شده است که بسیاری از متخصصان حوزه فناوری، تشکیل این سازمان را هم‌راستا با نهادهای مشابه در کشورهای پیشرفته ارزیابی کرده بودند. بااین‌حال، به نظر می‌رسد دولت قصد دارد این سازمان را حذف کند، در حالی که «تشکیل شورای ملی راهبری و تأسیس سازمان ملی هوش مصنوعی» از مصوبات شورای‌عالی انقلاب فرهنگی بوده است.
سازمان ملی هوش مصنوعی ایران روز ۱۹ تیر ۱۴۰۳ با حضور محمد مخبر، سرپرست وقت ریاست‌جمهوری و معاون سابق علمی رئیس‌جمهور افتتاح شد. پیش از آن، در ۹ دی ۱۴۰۲، آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهور وقت، مصوبه «نهایی‌سازی و تصویب سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» را ابلاغ کرده بود. بر اساس این مصوبه، ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورا موظف شد سند ملی هوش مصنوعی را با همکاری وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط تدوین کند.
اما این سازمان از همان ابتدا با مشکلاتی چون عدم تخصیص بودجه، نبود ساختار مشخص و عدم حمایت کافی مواجه شد. به همین دلیل، در آبان ۱۴۰۳، حسین افشین، معاون علمی ریاست‌جمهوری، اعلام کرد که این سازمان به سطح معاونت اول ریاست‌جمهوری ارتقا یافته است و مسئولیت آن به دکتر محمدرضا عارف سپرده شده است.
یک ماه بعد، افشین در گفت‌وگویی تلویزیونی اظهار کرد که اساسنامه سازمان ملی هوش مصنوعی در حال تدوین است و تا سه ماه آینده به هیئت وزیران ارائه خواهد شد. اما تنها چند روز بعد، در جلسه ۲۵ آذر هیئت دولت، رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان، ایجاد یک سازمان مستقل برای مدیریت هوش مصنوعی را «غیرضروری» دانست و دستور داد که سیاست‌گذاری این حوزه به وزارت ارتباطات سپرده شود.
در حالی که رئیس‌جمهور از عدم ضرورت وجود سازمان ملی هوش مصنوعی سخن گفته است، سخنگوی دولت در آیین اختتامیه المپیک فناوری اظهار کرد: «طبق اعلام دکتر افشین، اساسنامه این سازمان در حال تدوین است و در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به تصویب خواهد رسید.»
وی همچنین تأکید کرد که تا زمان نهایی‌شدن ساختار سازمان، مسئولیت آن به معاونت علمی سپرده شده است و ریاست شورای راهبردی آن نیز به معاون اول رئیس‌جمهور واگذار شده است.
ادغام سیاست‌گذاری هوش مصنوعی در یک نهاد متمرکز می‌تواند تصمیمی منطقی باشد، اما تغییرات ناگهانی و نبود یک نقشه راه مشخص، نگرانی‌هایی را درباره آینده این حوزه ایجاد کرده است.
تشکیل سازمان ملی هوش مصنوعی در ابتدا با استقبال زیادی همراه شد و بسیاری آن را هم‌سطح با وزارتخانه‌های مشابه در دیگر کشورها می‌دانستند. اما اکنون، با احتمال انحلال این سازمان، این پرسش مطرح است که اگر این نهاد بر اساس مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تأسیس شده، چگونه ممکن است بدون مصوبه‌ای جدید، منحل شود؟
م/۱۱۰
نظر شما