به گزارش تابش کوثر، تحقیقات جدید دانشگاه کالیفرنیا، سانفرانسیسکو نشان می‌دهد که مغز زنان در برابر پیری مقاوم‌تر از مغز مردان است و دلیل این امر به یک کروموزوم «خاموش» مرتبط است.
زنان دارای دو کروموزوم X هستند و برای مدت‌ها دانشمندان بر این باور بودند که کروموزوم دوم، که به آن «خوابیده» یا «خاموش» گفته می‌شود، نقش خاصی ایفا نمی‌کند. اما این پژوهش جدید نشان می‌دهد که با افزایش سن، این کروموزوم دوباره فعال شده و می‌تواند به تقویت ارتباطات مغزی و بهبود عملکرد شناختی کمک کند.
بر اساس این مطالعه که روی موش‌های ماده‌ی اصلاح‌شده ژنتیکی انجام شده است، کروموزوم X دوم در سن ۲۰ ماهگی – معادل ۶۵ سالگی در انسان – دوباره فعال شده و حدود ۲۰ ژن را فعال می‌کند. این ژن‌ها نقش مهمی در توسعه مغز دارند.
دنا دوبال، استاد نورولوژی در دانشگاه کالیفرنیا و نویسنده این پژوهش، گفت: «در روند طبیعی پیری، مغز زنان نسبت به مردان جوان‌تر به نظر می‌رسد و دچار افت شناختی کمتری می‌شود.» او افزود: «نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که کروموزوم X خاموش در زنان، در سنین بالا دوباره فعال می‌شود و احتمالاً به کند شدن روند زوال شناختی کمک می‌کند.»
مارگارت گادک، دانشجوی دکترای پزشکی و نویسنده اصلی مقاله، نیز گفت: «ما فوراً به این نتیجه رسیدیم که این یافته می‌تواند توضیح دهد چرا مغز زنان در برابر پیری مقاوم‌تر است، زیرا مردان این کروموزوم اضافی را ندارند.»
دانشمندان معتقدند این کشف می‌تواند به تحقیقات بیشتری برای بهبود عملکرد شناختی در دوران پیری منجر شود.
دوبال در این زمینه گفت: «عملکرد شناختی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پزشکی است، اما مغز انسان در دوران پیری همچنان قابلیت تغییر دارد. کروموزوم X می‌تواند به ما نشان دهد که چه امکاناتی برای تقویت عملکرد مغز وجود دارد.» او تأکید کرد که پژوهشگران اکنون در حال بررسی روش‌هایی برای «تقویت» ژن‌های فعال‌شده در این کروموزوم هستند تا از آن‌ها برای بهبود عملکرد مغز در سنین بالا استفاده کنند.

م/۱۱۰*