دونالد ترامپ تعرفه‌های جدیدی بر واردات از ده‌ها کشور اعمال کرد و آن‌ها را «متقابل» خواند. این تعرفه‌ها که شامل کشورهای متحد آمریکا و حتی برخی مناطق بدون سکنه نیز می‌شود، باعث واکنش‌های گسترده و تهدید به اقدام متقابل از سوی کشورهای هدف شده است.

رئیس‌جمهور آمریکا روز چهارشنبه اعلام کرد که تعرفه‌های جدید بر واردات از سایر کشورها را با هدف مقابله با «تعرفه‌های ناعادلانه، دستکاری ارزی و سایر اشکال تقلب» وضع کرده است. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که میزان تعرفه‌ها بر اساس یک فرمول ساده محاسبه شده است که شامل تقسیم کسری تجاری آمریکا با یک کشور بر میزان واردات از آن کشور و سپس نصف کردن آن رقم، با حداقل ۱۰ درصد می‌شود. منتقدان می‌گویند این تعرفه‌ها در عمل مجازات کشورهایی است که تراز تجاری آن‌ها با آمریکا منفی است، بدون اینکه سیاست‌های تجاری واقعی آن‌ها در نظر گرفته شود.

برخی از کشورها بیشترین آسیب را از این تصمیم خواهند دید. لسوتو و سنت پیر و میکلون با تعرفه ۵۰ درصدی در صدر این فهرست قرار گرفته‌اند. کامبوج (۴۹٪)، لائوس (۴۸٪)، ماداگاسکار (۴۷٪) و ویتنام (۴۶٪) نیز با تعرفه‌های سنگین مواجه شده‌اند. ویتنام، که از جنگ تجاری میان آمریکا و چین بهره‌مند شده بود، حالا در تلاش است تا با کاهش تعرفه‌های خود بر برخی کالاهای آمریکایی از شدت فشار بکاهد.

چین نیز که در سال‌های گذشته درگیر یک جنگ تجاری با آمریکا بوده، با تعرفه جدید ۳۴ درصدی روبه‌رو شده است. با این افزایش، میانگین تعرفه‌های آمریکا بر کالاهای چینی به ۵۴ درصد رسیده و برخی پیش‌بینی‌ها از افزایش آن تا ۷۶ درصد حکایت دارد. دیگر کشورهایی که با تعرفه‌های بالا مواجه شده‌اند شامل عراق (۳۹٪)، بنگلادش (۳۷٪)، تایلند (۳۶٪) و بوسنی و هرزگوین (۳۵٪) هستند.

اقتصاددانان هشدار داده‌اند که این تعرفه‌ها در نهایت بر دوش مصرف‌کنندگان آمریکایی خواهد افتاد و قیمت بسیاری از کالاها را در آمریکا افزایش خواهد داد. در همین حال، برخی کشورها مانند ویتنام، تایلند و برزیل سعی کرده‌اند با کاهش تعرفه‌های خود بر کالاهای آمریکایی، از شدت فشار بکاهند، اما دیگر کشورها از جمله چین و اتحادیه اروپا تهدید به اقدام متقابل کرده‌اند که می‌تواند تنش‌های تجاری را تشدید کند.

با این تصمیم، جنگ تجاری که در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ آغاز شده بود، حالا وارد مرحله‌ای تازه و پرتنش‌تر شده است. پیامدهای این تعرفه‌ها برای اقتصاد جهانی همچنان نامشخص است، اما یک چیز قطعی به نظر می‌رسد و آن این است که تنش‌های اقتصادی میان آمریکا و بسیاری از کشورهای جهان، بیش از هر زمان دیگری بالا گرفته است.

م/۱۱۰*