به گزارش تابش کوثر، تحریک عمقی مغز از سال ۱۹۹۷ به‌عنوان یک روش جراحی برای درمان پارکینسون استفاده شده است. این روش شامل کاشت دستگاهی در مغز است که مانند یک ضربان‌ساز قلبی، پالس‌های الکتریکی ارسال می‌کند.

اما در روش سنتی، این پالس‌ها به‌صورت ثابت و مداوم ارسال می‌شوند که ممکن است در برخی مواقع بیش از حد یا کمتر از حد نیاز باشند. در مقابل، تحریک عمقی مغز تطبیقی با تحلیل لحظه‌ای سیگنال‌های مغزی و با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، شدت تحریک را متناسب با شرایط بیمار تنظیم می‌کند.

«کیت کربیل»، استاد برجسته علوم سیاسی، در ۴۰ سالگی به پارکینسون مبتلا شد. با وجود دریافت دارو، او با عوارض جانبی شدیدی مانند تهوع، افت فشار خون و مشکلات حرکتی روبه‌رو بود.

او و «جیمز مک‌الروی»، دیگر بیمار مبتلا به پارکینسون، پنج سال پیش در یک روش درمانی نوین به نام تحریک عمقی مغز تطبیقی (Adaptive DBS) شرکت کردند. این روش، که نوعی بهبودیافته از تحریک عمقی مغز (DBS) محسوب می‌شود، با کمک هوش مصنوعی میزان تحریک الکتریکی را بر اساس فعالیت مغزی بیمار تنظیم می‌کند.

کربیل می‌گوید: «پنج سال پیش روزانه پنج یا شش قرص مصرف می‌کردم، اما اکنون فقط یک قرص می‌خورم. این روش معجزه نیست، اما تغییر بزرگی ایجاد کرده. لرزش‌ها و حرکات غیرارادی‌ام از بین رفته و دیگر احساس مه‌آلودگی در ذهنم ندارم.»

دکتر فیلیپ استار، جراح مغز و اعصاب در دانشگاه کالیفرنیا، سان‌فرانسیسکو، می‌گوید: «مغز در زمان‌های مختلف به تحریک متفاوتی نیاز دارد، مثلا هنگام خواب یا در چرخه مصرف دارو. تحریک ثابت ممکن است برای برخی بیماران کافی نباشد.»

مطالعات نشان داده که این روش نه‌تنها کنترل بهتری بر علائم حرکتی دارد، بلکه عوارض جانبی داروها را نیز کاهش می‌دهد.

در ماه فوریه، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) اولین سیستم تحریک عمقی مغز تطبیقی را برای بیماران پارکینسون تأیید کرد.

در آزمایش بالینی ADAPT-PD که منجر به این تأییدیه شد، ۶۸ بیمار با این سیستم درمان شدند. داده‌های اولیه نشان داد که ۹۸ درصد بیماران ترجیح دادند به استفاده از این روش ادامه دهند و هیچ عارضه جدی گزارش نشد.

با این حال، این روش برای همه بیماران مناسب نیست. دکتر هلن برونته-استوارت، استاد عصب‌شناسی در دانشگاه استنفورد، می‌گوید: «بیماران باید به داروهای دوپامینرژیک واکنش مثبت نشان دهند و بیماری‌شان خیلی پیشرفته نباشد.»

تحقیقات در حال بررسی روش‌هایی برای بهبود بیشتر این فناوری است، از جمله تنظیم دقیق‌تر الکترودها و افزایش دقت الگوریتم‌های هوش مصنوعی.

با وجود محدودیت‌ها، بیمارانی که قبلاً روزانه ۱۷ قرص مصرف می‌کردند، اکنون شاهد تحولی بزرگ در زندگی خود هستند.  

م/۱۱۰*