به گزارش تابش کوثر به نقل از مجله تایم، دکتر «نیکلاس کوزی» و دکتر «ویلیام وبر» در مقالهای تحلیلی نوشتند که بیمارستانها با تکیه بر فناوری هوش مصنوعی در حال بازتعریف مفهوم درمان و تصمیمگیری پزشکی هستند. آنان تأکید کردهاند که بیماران امروز در محیطی درمان میشوند که در آن، «پزشک» میتواند انسان، الگوریتم یا ترکیبی از هر دو باشد.
این دو پزشک که هر دو در بخش اورژانس فعالیت دارند، میگویند: «تحول آرامی در حال وقوع است. فشارهای اقتصادی، کمبود نیرو و حضور هوش مصنوعی بهعنوان همکار دیجیتال، معنای دیدن یک پزشک را تغییر داده است. دیگر نمیتوان با اطمینان گفت چه کسی واقعاً تصمیم نهایی درمان را میگیرد.»
در گزارش تایم آمده است که کاربرد هوش مصنوعی در بخش اورژانس بیمارستانها اکنون شامل تشخیص اولیه (تریاژ)، پیشبینی خطرات و مدیریت نیروی انسانی است؛ یعنی همان تصمیماتی که تعیین میکند چه تعداد پزشک و پرستار در هر شیفت باید حضور داشته باشند تا بیماران بهموقع درمان شوند.
این تغییرات، به گفته کارشناسان، فقط یک راهحل برای کمبود نیرو نیست، بلکه نشانهای از دگرگونی عمیق در ماهیت تصمیمگیری پزشکی است. هرچند هوش مصنوعی میتواند حجم عظیمی از دادهها را در چند ثانیه تحلیل کند، اما فاقد حس همدلی و توان درک رنج انسان است. پزشکان میگویند بخش مهمی از درمان، «چشم در چشم شدن» با بیمار و درک نشانههایی است که از آزمایش و آمار فراتر میرود.
دکتر کوزی مینویسد: «در طول بیش از دههزار ساعت آموزش پزشکی، ما آموختهایم که از غریزه خود نیز پیروی کنیم. گاهی آزمایشها نرمال است اما ما میدانیم که حال بیمار خوب نیست. این قضاوت انسانی چیزی است که هیچ الگوریتمی نمیتواند جایگزین آن شود.»
به گزارش تایم، در حالیکه شرکتهای فناوری بزرگی همچون اوپنایآی (OpenAI)، گوگل و مایکروسافت بهطور جدی در حال آزمودن سامانههای پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی هستند، برخی شرکتهای تازهتأسیس نیز در این زمینه میلیاردها دلار سرمایه جذب کردهاند. برای نمونه، شرکت Open Evidence AI سامانهای طراحی کرده که پاسخهای علمی و مبتنی بر شواهد پزشکی را در لحظه در اختیار پزشکان قرار میدهد و اکنون ارزشی بیش از ۳٫۵ میلیارد دلار دارد.
پزشکان در گفتوگو با تایم گفتهاند که هوش مصنوعی میتواند خطاهای انسانی را کاهش دهد و تشخیصها را سریعتر و دقیقتر کند. این فناوری قادر است با اتصال دادههای آزمایشگاهی، فهرست داروها و علائم بیمار، حتی قبل از بروز نشانهها، خطر عفونت یا تداخل دارویی را تشخیص دهد. به همین دلیل، در صورت استفاده درست، میتواند «تقویتکننده» توانایی پزشک باشد، نه جایگزین او.
اما پزشکان در عین حال هشدار میدهند که اتکا بیشازحد به هوش مصنوعی میتواند مهارت بالینی پزشکان را تضعیف کند. در یکی از پژوهشهای منتشرشده در مجله علمی لانست (The Lancet)، پزشکانی که مدت زیادی از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده کرده بودند، در شناسایی لکههای احتمالی سرطان در کولونوسکوپی دقت کمتری داشتند. به اعتقاد نویسندگان، وابستگی زیاد به الگوریتم باعث کاهش قضاوت انسانی میشود.
به گفته تایم، این تحول لزوماً منفی نیست، اما مسئله اصلی شفافیت است. بسیاری از بیماران نمیدانند که در روند درمانشان، چه میزان از تصمیمها توسط هوش مصنوعی گرفته میشود. کارشناسان تأکید میکنند که بیماران حق دارند بدانند چه زمانی «هوش مصنوعی» در تصمیمهای درمانی آنها نقش دارد و چه کسی مسئول نهایی این تصمیمهاست.
در پایان این گزارش آمده است: «توقف فناوری ممکن نیست، اما شفافیت میتواند از نابودی اعتماد جلوگیری کند. اعتماد، همان چیزی است که پزشکی بدون آن نمیتواند دوام بیاورد.»
کارشناسان معتقدند هرچند هوش مصنوعی میتواند به کاهش هزینهها و افزایش سرعت و دقت تشخیص کمک کند، اما اگر بدون نظارت انسانی و چارچوب اخلاقی استفاده شود، ممکن است بنیان اعتماد میان پزشک و بیمار را از بین ببرد. در حالیکه جهان بهسوی پزشکی فناورانه پیش میرود، تجربه انسانی و حس همدلی پزشکان همچنان ارزشمندترین بخش درمان باقی خواهد ماند.
انتهای پیام/
نظر شما