به گزارش تابش کوثر به نقل از شبکه خبری بی‌بی‌سی، «عصب واگ» که به عنوان دهمین عصب مغزی شناخته می‌شود، یکی از مسیرهای اصلی ارتباطی میان مغز و اندام‌های حیاتی بدن است و اطلاعات حیاتی را میان مغز، قلب، ریه، و دستگاه گوارش منتقل می‌کند. این عصب در واقع «شاهراه ارتباطی بدن» است و نقشی کلیدی در ایجاد تعادل میان تنش و آرامش دارد.
در سال‌های اخیر، شبکه‌های اجتماعی مملو از توصیه‌هایی درباره «تحریک و آموزش عصب واگ» برای کاهش اضطراب و افسردگی شده است؛ از حرکت دادن چشم‌ها به طرفین و زمزمه کردن گرفته تا غرغره کردن آب یا ضربه زدن به بدن. این روش‌ها با هدف «بازتنظیم سیستم عصبی» و «کاهش استرس» معرفی می‌شوند و بسیاری از کاربران جوان از آن استقبال کرده‌اند.
واژه‌ی «واگ» در لاتین به معنای «سرگردان» است؛ چرا که این عصب از مغز تا قلب و اندام‌های شکمی امتداد یافته و اطلاعات حیاتی را به‌صورت دائمی میان اعضای بدن و مغز منتقل می‌کند. این عصب بخشی از سیستم عصبی خودکار بدن است که شامل دو بخش اصلی می‌شود:
-
دستگاه سمپاتیک (برانگیزاننده) که در شرایط اضطراب، بدن را برای واکنش «جنگ یا گریز» آماده می‌کند،
-
دستگاه پاراسمپاتیک (آرام‌ساز) که با کمک عصب واگ، بدن را به حالت آرامش بازمی‌گرداند.
زمانی که این دو بخش در تعادل نباشند، فرد دچار مشکلات روحی و جسمی می‌شود. اما آیا واقعاً می‌توان با روش‌های خانگی، این تعادل را بازگرداند؟
پروفسور «همیش مک‌آلیستر ویلیامز»، روان‌پزشک دانشگاه نیوکاسل، نسبت به ادعاهای مطرح‌شده در فضای مجازی با احتیاط برخورد می‌کند. او می‌گوید: «تحریک الکتریکی عصب واگ در درمان صرع و برخی از انواع افسردگی مؤثر بوده است، اما این درمان تنها از طریق دستگاه‌های پزشکی کاشته‌شده در بدن انجام می‌شود، نه با روش‌های خانگی.»
به گفته وی، این دستگاه‌ها شبیه ضربان‌ساز قلب عمل می‌کنند و با ارسال پالس‌های الکتریکی خفیف، باعث آزاد شدن مواد شیمیایی مانند سروتونین و دوپامین در مغز می‌شوند. البته در سال‌های اخیر، شرکت‌های فناوری، نسخه‌های پوشیدنی و غیرتهاجمی این دستگاه‌ها را نیز عرضه کرده‌اند که قیمت آنها بین ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ پوند است.
با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که هنوز شواهد علمی کافی برای تأیید اثرگذاری قطعی این ابزارها وجود ندارد. دکتر «کریس بارکر»، متخصص درد، در این‌باره می‌گوید: «بدن انسان سامانه‌ای بسیار پیچیده است. تمرکز بر روی عصب واگ منطقی است، اما باید توجه داشت که هر فرد ممکن است به روش خاصی پاسخ دهد و نباید به راه‌حل‌های سریع دل بست.»
وی تأکید می‌کند افرادی که مشکلات قلبی یا تنفسی دارند، پیش از انجام هرگونه تمرین یا استفاده از دستگاه تحریک عصب واگ باید با پزشک مشورت کنند.
خانم لمبرت اکنون پس از چند سال، کسب‌وکاری برای آموزش «مقاومت روانی و آرامش ذهنی» راه‌اندازی کرده و می‌گوید: «شناخت بدن و سیستم عصبی‌ام باعث شد مسئولیت سلامت روان خودم را بپذیرم. این آگاهی، بخش بزرگی از بهبودی من بوده است.»
اگرچه بسیاری از ادعاهای مطرح‌شده در فضای مجازی درباره «تحریک عصب واگ» پشتوانه علمی قطعی ندارند، اما متخصصان می‌گویند تمرین‌های منظم تنفس، مراقبه، یوگا و کاهش استرس‌های روزمره می‌تواند عملکرد این عصب حیاتی را تقویت کرده و به آرامش روانی و جسمی کمک کند.
انتهای پیام/
نظر شما