به گزارش تابش کوثر، در یکی از تازه‌ترین پیشرفت‌های علمی، پژوهشگران موفق شده‌اند موش‌هایی را مهندسی ژنتیکی کنند که پوششی ضخیم و پشمالو دارند. شرکت کولاسال بیوساینسز که در زمینه احیای گونه‌های منقرض‌شده فعالیت می‌کند، اعلام کرده است که این موش‌ها با استفاده از ژن‌های ماموت طراحی شده‌اند و می‌توانند راه را برای بازگرداندن این موجودات غول‌پیکر هموار کنند.
این پژوهش با مقایسه دی‌ان‌ای ماموت‌ها با ژن‌های فیل‌های امروزی انجام شد. محققان توانستند ویژگی‌های فیزیکی خاصی را که به ماموت‌ها در شرایط سرد کمک می‌کرد، شناسایی و در موش‌ها پیاده‌سازی کنند. به گفته دکتر بث شاپیرو، مدیر ارشد علمی کولاسال، این آزمایش نشان‌دهنده موفقیت فرآیند احیای گونه‌های منقرض‌شده از طریق ویرایش ژنتیکی است.
در این پژوهش، دانشمندان ۱۰ ژن مرتبط با طول، ضخامت، رنگ و بافت مو و همچنین سوخت‌وساز چربی را شناسایی کردند. سپس با استفاده از فناوری ویرایش ژنتیکی، تغییراتی در هشت ژن کلیدی در تخمک‌های لقاح‌یافته موش‌ها اعمال شد. این تخمک‌ها در آزمایشگاه رشد داده شده و سپس در رحم موش‌های ماده قرار گرفتند. نتیجه این فرآیند، موش‌هایی بود که به‌طور قابل‌توجهی پشمالوتر از موش‌های معمولی هستند.
بن لم، مدیرعامل کولاسال، گفت: «به دلیل داشتن پوششی پشمالوتر از موش‌های معمولی، انتظار داریم این موش‌ها محیط‌های سردتر را ترجیح دهند.» او افزود که طی یک سال آینده، آزمایش‌هایی برای بررسی میزان سازگاری این موش‌ها با هوای سرد انجام خواهد شد.
گامی به سوی احیای ماموت‌ها
کولاسال قصد دارد از همین روش برای فیل‌ها استفاده کند تا گونه‌ای ترکیبی از فیل و ماموت ایجاد شود. این شرکت برنامه دارد تا پایان سال ۲۰۲۶ اولین جنین ماموت را تولید کند و تا سال ۲۰۲۸ نخستین نوزاد ماموت را متولد کند. در نهایت، هدف این شرکت بازگرداندن ماموت‌ها به مناطقی مانند آلاسکا و کانادا است.
با این حال، برخی دانشمندان نسبت به موفقیت این پروژه تردید دارند. دکتر النا پانس، استاد ژنتیک در دانشگاه هرتفوردشایر، معتقد است که این پژوهش از نظر علمی چندان جدید نیست و نشان می‌دهد که ژن‌های ماموت مستقیماً به موش‌ها منتقل نشده‌اند، بلکه تنها عملکرد برخی ژن‌ها غیرفعال شده است.
دکتر دنیس هدون، محقق ژنتیک در دانشگاه ادینبرو، نیز می‌گوید که این تغییرات به‌تنهایی برای تبدیل یک فیل بی‌مو به موجودی پشمالو کافی نیست و نیاز به مطالعات بیشتری درباره رفتار و فیزیولوژی ماموت‌ها وجود دارد.
چالش‌های پیش رو
یکی از بزرگ‌ترین موانع این پروژه، تفاوت دوره بارداری موش و فیل است. موش‌ها تنها سه هفته پس از لقاح زایمان می‌کنند، در حالی که بارداری فیل‌ها ۲۲ ماه طول می‌کشد. همچنین، فرآیندهای کمک‌باروری در فیل‌ها تاکنون موفقیت محدودی داشته‌اند و تکثیر چندین نسل از این موجودات ممکن است بسیار زمان‌بر و دشوار باشد.
پروفسور دوشکو ایلیچ، محقق سلول‌های بنیادی در کالج کینگز لندن، در این باره می‌گوید: «سوال اصلی این است که برای تولد یک فیل پشمالو، چند فیل ماده باید تحت آزمایش‌های بارداری قرار گیرند و چه مدت طول می‌کشد تا نخستین نمونه متولد شود؟»
اگرچه کولاسال این مشکلات را در مقاله علمی خود تأیید کرده، اما دانشمندان این شرکت همچنان معتقدند که استفاده از مدل موشی یک روش سریع، علمی و اخلاقی برای آزمایش این فناوری پیش از انتقال آن به فیل‌ها است.
حتی اگر احیای ماموت‌ها از نظر علمی ممکن باشد، همچنان نگرانی‌هایی درباره تأثیرات اکولوژیکی آن وجود دارد. تاکنون، پروژه‌های احیای حیات‌وحش روی گونه‌هایی مانند بیزون و سگ‌های آبی تمرکز داشته‌اند، اما تاکنون هیچ نمونه‌ای از بازگرداندن یک گونه منقرض‌شده عظیم‌الجثه به طبیعت وجود نداشته است.
بن لم اذعان دارد که حتی دانشمندان کولاسال نیز نمی‌توانند با اطمینان کامل بگویند که این کار چه تأثیری بر اکوسیستم خواهد داشت. با این حال، این شرکت تأکید می‌کند که هر گونه رهاسازی ماموت‌ها در طبیعت، تنها پس از مطالعات دقیق و بررسی‌های زیست‌محیطی انجام خواهد شد تا از هرگونه آسیب احتمالی جلوگیری شود.
م/۱۱۰*
نظر شما