اگزما یکی از بیماری‌های پوستی شایع است که به التهاب، سرخی و خشکی پوست منجر می‌شود. با سرد شدن هوا، احتمال بروز اگزما افزایش می‌یابد. این بیماری می‌تواند در هر سنی رخ دهد و معمولاً در نواحی آرنج، کف دست، صورت، پاها و پشت زانوها ظاهر می‌شود. اگزما به‌صورت بثورات برجسته‌ای روی پوست نمایان می‌شود و نشانه‌هایی از قبیل پوسته‌پوسته شدن، ایجاد لکه‌های قهوه‌ای، التهاب، خشکی و خارش پوست را به همراه دارد. شدت این نشانه‌ها می‌تواند بین خفیف تا شدید متغیر باشد و در صورت عدم درمان، خارش می‌تواند به شدت افزایش یابد و به خونریزی در سطح پوست منجر شود.
دکتر سحر دادخواه‌فر متخصص پوست و مو در مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این زمینه اظهار کرد: «میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از اگزمای پوستی رنج می‌برند و با سرد شدن هوا با چالشی جدید مواجه می‌شوند.» وی افزود: «هوای سرد و خشک سبب از دست رفتن رطوبت ضروری پوست شده و برای پوستی که به‌علت اگزما سد مناسبی در برابر عوامل محرک ندارد، مشکل ایجاد می‌کند.»
این متخصص پوست همچنین به تأثیر افزایش استرس ناشی از سرما بر تشدید خارش و التهاب اشاره کرد و گفت: «این موارد می‌تواند سبب شعله‌ور شدن اگزما به‌ویژه در فصل پاییز شود.» به گفته وی، خارش و التهاب، سد دفاعی اصلی بدن یعنی پوست را می‌شکند و این وضعیت می‌تواند مشکلات بیشتری را به همراه داشته باشد.
این متخصص در ادامه به ارائه توصیه‌هایی برای کاهش اگزما و جلوگیری از تشدید آن در فصل پاییز پرداخت. او تأکید کرد که مبتلایان به اگزما باید از استحمام با آب داغ به مدت طولانی پرهیز کنند و گفت: «بهترین گزینه برای حمام کردن استفاده از آب ولرم است و مدت استحمام باید از پنج تا ۱۰ دقیقه بیشتر نباشد.»
وی همچنین توصیه کرد که این افراد فوراً پس از استحمام از مرطوب‌کننده استفاده کنند تا رطوبت پوستشان حفظ شود. شست‌وشو با صابون ملایم نیز می‌تواند کمتر باعث تحریک پوست‌های حساس شود.
یکی دیگر از توصیه‌های این متخصص، فراهم‌کردن دمای مناسب در محیط منزل است. او بیان کرد: «دمای هوای بیرون از منزل قابل کنترل نیست، اما دمای داخل منزل را می‌توان کنترل کرد.» همچنین باید از گرم‌کردن بیش از حد منزل و استفاده از مرطوب‌کننده‌ها غافل نشد.
وی اجتناب از شست‌وشوی مکرر دست‌ها به‌خصوص در هوای سرد و خشک را نکته‌ای مهم دانست و گفت: «بسیاری از مبتلایان به اگزما دچار اگزمای دست هستند و علائم آنان در زمستان تشدید می‌شود؛ به‌نحوی که دچار ترک‌خوردگی دست در هوای سرد زمستانی می‌شوند.»
این متخصص پوست همچنین خاطرنشان کرد: «با توجه به اینکه شست‌وشوی مکرر دست سبب از بین رفتن رطوبت طبیعی پوست می‌شود، این افراد باید در هوای سرد در طول روز به‌دفعات از مرطوب‌کننده استفاده کنند.»
در پوست‌های به‌شدت خشک، استفاده از کرم و یا امولینت قبل از خواب و پوشیدن دستکش پس از آن می‌تواند به حفظ رطوبت پوست و بازسازی سد پوستی کمک کند. این افراد همچنین باید در هوای سرد بیرون از منزل از دستکش استفاده کنند.
وی مرطوب کردن را اولین سد دفاعی در پیشگیری از تشدید اگزما عنوان کرد و افزود: «پوست باید همواره مرطوب نگه داشته شود، زیرا مرطوب کردن پوست به طور دائمی، مانع خشک‌شدن و ترک‌خوردن پوست و از بین رفتن سد پوستی می‌شود.»
استفاده از لوسیون‌ها یا روغن‌های خاص برای کل بدن مناسب است، اما در جاهای شدیداً خشک باید از مرطوب‌کننده‌هایی مانند کرم یا پماد استفاده کرد.
این متخصص پوست تأکید کرد: «در موارد شدید و پایدار ابتلا به اگزما باید به متخصص پوست مراجعه کرد، زیرا این مشکل می‌تواند سبب عفونت و تغییر رنگ دائمی در بعضی نواحی پوست شود.»
م/110