به گزارش تابش کوثر و بر اساس پژوهشی که به تازگی انجام شده، موشهایی که دوزی معادل تنها یکششم حداکثر مقدار مجاز مصرف روزانه آسپارتام برای انسان را دریافت کردند، دچار هیپرتروفی خفیف قلبی (ضخیم شدن غیرطبیعی عضله قلب) و همچنین نشانههایی از افت عملکرد شناختی شدند.
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
شیرینکنندههای مصنوعی مانند آسپارتام بهطور گسترده در رژیم غذایی آمریکاییها و بسیاری از مردم جهان استفاده میشوند و اغلب بهعنوان جایگزین کمکالری قند برای کنترل وزن و قند خون تبلیغ میشوند. با توجه به مصرف گسترده این مواد، شناسایی خطرات بالقوه آنها برای سلامت عمومی اهمیت زیادی دارد.
یافتههای اصلی پژوهش
- مصرف آسپارتام باعث کاهش حدود ۲۰ درصدی چربی بدن در موشها شد،
- اما همزمان به ضخیم شدن غیرطبیعی عضله قلب منجر شد؛ موضوعی که با MRI و بررسیهای بافتشناسی تأیید شده است.
- موشهای در معرض آسپارتام در آزمونهای رفتاری نیز کاهش حافظه، افت آگاهی فضایی و ضعف عملکرد شناختی را نشان دادند.
پژوهشگران تأکید میکنند که این اثرات در دوزهایی مشاهده شده که بهمراتب کمتر از حدود ایمنی تعیینشده توسط نهادهای نظارتی است؛ موضوعی که لزوم بازنگری در این استانداردها را برجسته میکند.
آسپارتام چیست؟
آسپارتام یک شیرینکننده مصنوعی است که حدود ۲۰۰ برابر شیرینتر از شکر معمولی (ساکارز) بوده و کالری بسیار کمی دارد. این ماده در محصولات موسوم به «رژیمی» یا «بدون قند» مانند نوشابههای رژیمی، دسرها، آدامس، لبنیات، غلات صبحانه و حتی برخی داروهای بدون نسخه استفاده میشود.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) حداکثر مصرف مجاز روزانه آسپارتام را ۵۰ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تعیین کرده است، هرچند میزان مصرف واقعی بسته به الگوی غذایی افراد متفاوت است.
شواهد نگرانکننده از سایر شیرینکنندهها
نگرانیها تنها به آسپارتام محدود نمیشود.
یک مطالعه مورد حمایت مؤسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) در سال ۲۰۲۳ نشان داد افراد با سطح بالاتر «اریتریتول» در خون، بیشتر در معرض سکته قلبی، سکته مغزی یا مرگ قرار دارند.
همچنین یک مطالعه هشتساله روی بیش از ۱۲ هزار نفر که سپتامبر ۲۰۲۵ در نشریه Neurology منتشر شد، مصرف شیرینکنندههای کمکالری و بدون کالری—including آسپارتام و اریتریتول—را با سرعت بیشتر افت شناختی، بهویژه در حافظه و روانی کلامی، مرتبط دانست.
انتهای پیام/Z110
نظر شما