به گزارش تابش کوثر، تازهترین گزارش بخش علمی بیبیسی به پیشینه سههزار سالهٔ تفسیرهای فرهنگی و تاریخی درباره پدیده شفق قطبی پرداخته است؛ پدیدهای که امروز با پیشرفت علم، منشأ آن در فعالیتهای خورشید و طوفانهای ژئومغناطیسی شناخته شده، اما در گذشته نمادی از نشانههای سیاسی، مذهبی و حتی پیشگوییهای بزرگ تلقی میشد.
در این گزارش آمده است که پس از سرکوب شورش جاکوبینی در انگلستان (۱۷۱۶ میلادی)، ظهور نورهای سرخ و سبز در آسمان موجب انتشار روایتهایی شد که برخی آن را نشانه «سقوط پادشاهیها» میدانستند. بیبیسی اشاره میکند که برداشت مردم از این نورها عمدتاً تحت تأثیر شرایط سیاسی و مذهبی زمان قرار میگرفت.
این پدیده در فرهنگهای شمالگان نیز جایگاه ویژهای داشته است. روایتهای مردم سامی و بومیان آلاسکا، شفق را به ارواح، قدرتهای شمنها و هشدارهایی درباره مرگ و خطر نسبت میداد. در افسانههای فنلاند نیز شفق نتیجه ضربه دم «روباه قطبی» بر برف دانسته میشد؛ روایتی که ریشه آن در نام فنلاندی شفق نیز باقی مانده است.
بر اساس گزارش بیبیسی، پژوهشگران اکنون شواهدی یافتهاند که نشان میدهد زنان و مردمان باستان در یونان، بابل، چین و آشور نیز پدیده شفق را مشاهده و در متون تاریخی به آن اشاره کردهاند. قدیمیترین اشاره احتمالی مربوط به «سالنامه بامبو» در چین با قدمتی بیش از سه هزار سال است که از رویدادی «پنجرنگ» سخن میگوید.
بیبیسی مینویسد با وجود بقای اسطورهها، بررسیهای علمی امروز امکان تحلیل دقیقتر چرخه خورشیدی و پیشبینی طوفانهای ژئومغناطیسی را فراهم کرده که برای حفاظت از زیرساختهای ارتباطی و ناوبری کشورها اهمیت دارد.
در پایان این گزارش تأکید شده است که شفق قطبی همچنان بخشی از میراث فرهنگی ملتهای مختلف است و بسیاری از داستانهای مرتبط با آن، در صورت نابودی زبانهای بومی، برای همیشه از بین خواهند رفت.
انتهای پیام/
نظر شما