به گزارش تابش کوثر، سال‌ها شبکه‌های برق خانگی بر پایه مدلی بنا شده بودند که باید در تمام لحظات، حتی در اوج مصرف، پاسخگوی نیاز کاربران می‌بودند. طراحی این شبکه‌ها به مثابه ساخت بزرگراه‌های عظیم برای چند ساعت شلوغی در سال، منابع هنگفتی را صرف می‌کرد. اما امروز باتری‌های مقیاس شبکه‌ای این معادله را تغییر داده‌اند.
این باتری‌ها با ذخیره برق در زمان تولید اضافی و تزریق آن در زمان نیاز، نیاز به توسعه بی‌رویه شبکه‌ها را کاهش داده‌اند. در آمریکا، ظرفیت باتری‌های شبکه‌ای طی سه سال اخیر پنج برابر شده و در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۲۶ گیگاوات رسیده است. آمریکا تنها در سال گذشته ۱۲.۳ گیگاوات ذخیره جدید به شبکه افزود و پیش‌بینی می‌شود این رقم امسال باز هم دو برابر شود.
چین نیز با در اختیار داشتن ۸۰ درصد از تولید جهانی باتری‌های لیتیوم‌یونی، نقش بی‌بدیلی در کاهش قیمت و تسریع رشد این فناوری داشته است. این کشور با ایجاد مقیاس تولید عظیم، مشابه روندی که در صنعت پنل خورشیدی طی کرد، هزینه‌های ساخت باتری را به شدت کاهش داده است.
یکی از مهم‌ترین کاربردهای باتری‌های شبکه‌ای، ایجاد میکروگریدها یا شبکه‌های کوچک مستقل است که می‌توانند در مناطق دورافتاده یا در شرایط بحرانی به صورت محلی برق پایدار تأمین کنند. این میکروگریدها به افزایش تاب‌آوری شبکه‌های اصلی و کاهش آسیب‌پذیری در برابر بلایای طبیعی کمک می‌کنند.
علاوه بر این، باتری‌های شبکه‌ای نقش کلیدی در حفظ پایداری فرکانس برق دارند. به دلیل واکنش بسیار سریع آن‌ها، می‌توانند نوسانات لحظه‌ای شبکه را جبران کنند و مانع از قطع برق شوند. این باتری‌ها همچنین امکان بهره‌برداری بهینه‌تر از نیروگاه‌های حرارتی را فراهم می‌کنند و نیاز به افزایش بیش از حد ظرفیت خطوط انتقال را کاهش می‌دهند.
در سال ۲۰۲۴، ترکیب انرژی خورشیدی و ذخیره‌سازی باتری، ۸۴ درصد از نیروگاه‌های جدید آمریکا را تشکیل داد. این روند نشان می‌دهد که بدون توسعه گسترده ذخیره‌سازی انرژی، دستیابی به اهداف کربن‌زدایی ممکن نیست.
با وجود پیشرفت‌های چشمگیر، چالش‌هایی نظیر هزینه‌های بالای اولیه، نیاز به مواد خام، و موانع قانونی همچنان پیش روی گسترش این فناوری قرار دارند. با این حال، آمریکا و چین هر دو با سرمایه‌گذاری گسترده در زمینه ساخت کارخانه‌های تولید باتری و توسعه شبکه‌های هوشمند، در تلاشند مسیر تحول انرژی آینده را هدایت کنند.
در صورت موفقیت، ذخیره‌سازی مقیاس شبکه‌ای نه تنها به توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر کمک خواهد کرد، بلکه بنیان شبکه‌های برق مقاوم، پاک و اقتصادی آینده را شکل خواهد داد.

م/۱۱۰*