این تحقیق که در نشریه PNAS منتشر شده، نقش گلبولهای قرمز خفاشها در ایجاد خواب زمستانی را بررسی کرده است. محققان گلبولهای قرمز دو گونه خفاش—Nyctalus noctula و Rousettus aegyptiacus—را با گلبولهای قرمز انسان مقایسه کردند. به گفته دکتر جرالد کرث، سرپرست این تحقیق، این گلبولها در دماهای پایین انعطافپذیری خود را حفظ کرده و به گردش خون و متابولیسم خفاشها کمک میکنند.
او میگوید: «کاهش دمای بدن انسان برای سفرهای بینستارهای میتواند مزایای چشمگیری داشته باشد. اگرچه انتظار نداریم این فناوری ظرف سه سال آینده به واقعیت بپیوندد، اما این تحقیق گامی اساسی و مهم در این مسیر است.»
در حالی که گلبولهای قرمز انسان در دماهای پایین سفت و چسبناک میشوند و جریان خون را مختل میکنند، گلبولهای قرمز خفاش حتی در دماهای حدود ۱۰ درجه سانتیگراد عملکرد خود را حفظ میکنند.
کاربرد خواب زمستانی برای انسان
اگر دانشمندان بتوانند ویژگیهای خونی خفاش را در انسان بازسازی کنند، فضانوردان ممکن است به حالتی وارد شوند که نیاز به اکسیژن و انرژی بهشدت کاهش یابد. این پیشرفت میتواند سفرهای فضایی طولانیمدت را از نظر منابع و هزینهها کارآمدتر کند.
خواب زمستانی انسانی میتواند مصرف منابعی مانند غذا، آب و اکسیژن را کاهش دهد، فضای کمتری در سفینههای فضایی اشغال کند و فشار روانی ناشی از انزوای طولانیمدت را از بین ببرد.
چشمانداز آینده
اگرچه فاصله زیادی تا عملی شدن خواب زمستانی انسان وجود دارد، این تحقیقات راه را برای پیشرفتهای بیشتر در حوزه فضایی و پزشکی باز کرده است. این فناوری ممکن است در آینده نزدیک در مراقبتهای ویژه یا درمانهای طولانیمدت کاربرد داشته باشد.
دکتر کرث میگوید: «هرچند انتظار نداریم این فناوری به این زودیها عملی شود، اما این پژوهش گامی اساسی و حیاتی در این مسیر است.»
محققان امیدوارند با بررسی بیشتر خون خفاش، بتوانند به راهکارهایی برای کاهش متابولیسم انسان دست یابند و سفرهای فضایی به ستارگان دوردست را امکانپذیر کنند.
م/۱۱۰*