آيت الله اشرفى اصفهانى + عكس

زندگینامه:

آیت الله عطاء الله اشرفی اصفهانی، پنجمین شهید محراب، در سال ۱۲۸۱ شمسی، در یک خانواده روحانی در خمینی‌شهر واقع در اصفهان متولد شد. وی مدت ۲۳ سال در حوزه علمیه قم و ۱۲ سال در حوزه علمیه اصفهان بود و ضمن کسب علم و دانش به درجات عالیه اجتهاد رسید. در زمان مبارزات انقلاب اسلامی وی از طریق اعلامیه‌ها و سخنرانی‌های روشنگرانه به مبارزه با رژیم پهلوی پرداخت و به همین سبب بارها مورد خشم رژیم قرار گرفت و سرانجام پس از ۸۰ سال زندگی، توسط مزدوران آمریکا و منافقین کوردل در ۲۳ مهرماه ۱۳۶۱، در سنگر نماز جمعه مسجد جامع کرمانشاه و در محراب نماز به شهادت رسید و پنجمین شهید محراب لقب گرفت.

خانواده:

شهید اشرفی اصفهانی، یگانه فرزند ذکور مرحوم حجت‌الاسلام میرزا اسدالله، از ائمهٔ جماعات و اهل منبر و دارای کمالات علمی و تقوایی و نوهٔ مرحوم حجت‌الاسلام میرزا محمدجعفر از علمای معروف "سده" (خمینی‌شهر) بود. جدّ اعلای شهید اشرفی اصفهانی از علمای جبل‌عامل بوده‌اند. مادر ایشان از سادات و علویّات معروف اصفهان و از خانوادهٔ مؤیدی از سادات صحیح النسب بود. جدّ مادری شهید از ساداتی بود که به داشتن کرامات بسیار معروف مردم اصفهان بود. آیت‌الله اشرفی دو خواهر (از یک پدر و مادر) و پنج خواهر (پدری) داشتند.

دوران تحصیل:

شهید دوران کودکی را در "سده" سپری کرد و تحصیلات ابتدایی و مقدماتی را در همان جا فراگرفت. عطاء الله در سن ۹ سالگی به قدری دارای هوش و ذکاوت بود که نصاب صبیان را از حفظ بود. وی از آغاز کودکی برای تحصیل علوم دینی به حوزه علمیه آمد و ابتدا در یکی از مدارس قدیمی به نام مدرسه "نوریه" به تحصیل مشغول شد.
در ۱۲ سالگی برای ادامه تحصیلات رهسپار شهر اصفهان شد و به مدت ۱۰ سال در حوزه علمیه اصفهان در محضر اساتیدی چون آیت الله فشارکی، آیت الله درچه ای، آیت الله نجف آبادی و مدرس دروس ادبیات، سطح و نیز یک دوره درس خارج فقه و اصول را گذراند و سپس در سن ۲۲ سالگی جهت ادامه تحصیل و طی مدارج عالیه علوم اسلامی رهسپار حوزه علمیه قم شد. ابتدا به مدت یک سال در مدرسه رضویه سکونت یافت و سپس به همراه "آیت الله حاج سید عبدالجواد جبل عاملی" مدت ۲۰ سال در حجره‌ای در مدرسه فیضیه اقامت کرد. وی مدت ۲۳ سال در حوزه علمیه قم و ۱۲ سال در حوزه علمیه اصفهان بود و در این مدتی که در این دو حوزه علمیه اشتغال داشت ضمن کسب علم و دانش و نیل به درجات عالیه اجتهاد، مورد توجه خاص اساتید بزرگ و علما بود.

مشقت‏های دوران طلبگی
شهيد اشرفی دوران طلبگی خود را با نهايت سختی و مشقت اقتصادی گذراند. در مدت ده سالی كه در حوزه اصفهان بود؛ هر هفته طول راه ميان اصفهان و زادگاهش را كه دوازده كيلومتر است پياده می‌پیمود. شهید اشرفی، در مورد این سختی‏ها و مشقت‏ها می‌گفت: «دوشنبه خوراكم تمام می‌شد، سه شنبه دو ریال پولم را خرج می‌کردم، چهارشنبه را كه آخرين روز تحصيل بود بدون پول و غذا می‌گذراندم.
من به نحوی درس خوانده‌ام كه در اين زمان احدی حاضر نيست حتی يك صدم آن را هم تحمل كند. از ابتدای شروع به تحصيل تا پايان تحصيلات سطح فقه و اصول، من حتی يك كتاب ملكی از خودم نداشتم. تمام کتاب‌هایی كه در اختيارم بود وقفی بود.
زمانی در حجره‌ای با سه نفر ديگر در مدرسه نوريه اصفهان زندگی می‌کردیم. بسياری از روزها چیزی در خانه نداشتیم. برای مطالعه در شب از نور چراغ نفتی توالت‌های مدرسه استفاده می‌کردم. در روزهای جمعه به يكی از مساجد دورافتاده اصفهان می‌رفتم و از صبح تا عصر در آن مسجد درس‌های يك هفته را دوره می‌کردم. در مدت دوازده ساعتی كه يكسره آن جا مطالعه می‌کردم غذای من فقط مقداری دانه ذرت برشته بود. چيز ديگری نداشتم.»

کسب اجازه اجتهاد از آیت الله خوانساری
شهید اشرفی اصفهانی در تمامی ۳۵ سال تحصیل، در محضر مراجع بزرگ تقلید همانند آیت الله حائری یزدی و آیت الله بروجردی و علمایی چون آیت الله سید محمد حجت، آیت الله سید محمد تقی خوانساری و سید صدرالدین صدر، به کسب علوم اسلامی پرداخت و در سن ۴۰ سالگی به اجتهاد نائل آمد. شهید اجازه اجتهاد خود را از مرحوم آیت الله سید محمد تقی خوانساری در سال ۱۳۶۲ قمری (۱۳۲۲ شمسی) دریافت کرد.

اداره حوزه علمیه کرمانشاه:

آیت الله اشرفی اصفهانی در سال ۱۳۳۵، برای اداره حوزه علمیه کرمانشاه و نیز امر تدریس به نمایندگی از سوی آیت الله بروجردی رهسپار آن دیار گردید. وی در مدت ۲۶ سال اقامت در کرمانشاه ضمن اداره حوزه علمیه این منطقه و تدریس علوم اسلامی از جمله سطوح عالی حوزه به تبلیغ و ارشاد مردم منطقه پرداخت.

معرفی امام (ره) به عنوان مرجع تقلید:

آیت اللّه اشرفی اصفهانی، پس از رحلت آیت اللّه بروجردی در سال ۱۳۴۰ شمسی، اهالی غرب کشور را به تقلید از امام خمینی (ره) تشویق کرد.
وی از آن ایام چنین یاد می‌کرد: «این‌جانب بر حسب تشخیص خود و تفحّصی هم که از شخصیت‌های بزرگ علمی نجف اشرف و حوزه علمیه قم نمودم، حضرت امام خمینی (ره) را شایسته برای مقام مقدس مرجعیت معرفی نمودم و عامه مردم را در امر تقلید به سوی ایشان سوق دادم که این موضوع، با مخالفت و کارشکنی بعضی‌ها رو به رو شد و همچنین تهدید ساواک به تبعید بنده را در پی داشت.»

سوابق مبارزاتی قبل از پیروزی انقلاب:

آیت الله اشرفی اصفهانی از زمان قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ تا پیروزی انقلاب در سال ۱۳۵۷، به مبارزه علیه رژیم طاغوتی و منحط پهلوی از طریق اعلامیه‌ها و سخنرانی‌های روشنگرانه پرداخت. به همین سبب بارها مورد خشم رژیم قرار گرفت. شهید یک بار در آستانه پیروزی انقلاب به وسیله مزدوران رژیم شبانه دستگیر و روانه زندان کمیته شهربانی تهران شد.

تحصن در دانشگاه تهران
شهید اشرفی اصفهانی، پس از آزادی از زندان، لحظه‌ای از تلاش بازنایستاد و جزو علمایی بود که به همراه آیت الله شهید استاد مطهری ضمن تحصن در دانشگاه تهران خواستار بازگشت فوری حضرت امام (ره) شد.

شهید اشرفی در دوران پس از انقلاب:

در اوایل پیروزی انقلاب، علمای کرمانشاه با نوشتن طوماری، از رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی (ره)، خواستند که آیت اللّه اشرفی را به امامت جمعه آن شهر تعیین کنند. امام خمینی (ره) نیز در ۱۴ مهر ۱۳۵۸، طی حکمی آیت الله عطاء الله اشرفی اصفهانی را به سمت امام جمعه کرمانشاه منصوب کردند.
در حکم امام خمینی (ره) خطاب به آیت الله اشرفی اصفهانی اینطور آمده بود: «طوماری به امضای آقایان محترم علمای اعلام کرمانشاه واصل گردید که درخواست نموده بودند جنابعالی فریضه نماز جمعه را در آن شهر اقامه فرمایید؛ و با توجه به وضع زمان و احتیاج مسلمانان به این‌گونه اجتماعات مذهبی، مناسب است دعوت آقایان محترم را بپذیرید.»

آیت الله اشرفی اصفهانی، پیر جبهه‌ها:

با آغاز جنگ تحمیلی و بسیج همه‌جانبه مردم و قوای مسلح برای حضور در جبهه و پشتیبانی جبهه‌های جنگ، آیت الله اشرفی نیز با مهم توصیف کردن مسئله جنگ، در مدت ۲۵ ماه در تمام خطبه‌های نماز جمعه و مصاحبه‌ها و پیام‌های خود به حضور مردم در جبهه‌ها تأکید می‌ورزیدند. شهید محراب، دائماً با حضور در جبهه‌ها به دیدار رزمندگان می‌شتافت و مقید بود که برای آنان سخنرانی کند؛ و با یکایک رزمندگان مصافحه می‌کرد و با آنان به گفتگو می‌نشست و می‌فرمود: "وقتی به جبهه می‌روم تا مدتی روحیه‌ام قوی می‌شود."

علی‌رغم کهولت سن مسافت‌های طولانی و راه‌های صعب‌العبور را به عشق دیدار دلاور مردان جبهه توحید، با وسایل نقلیه نظامی در شرایط دشوار می‌پیمود. بارها در جبهه‌های ایلام، قصر شیرین و پادگان ابوذر، گیلان غرب، نوسود، بستان، آبادان، خرمشهر، سومار حضور یافت و با سخنرانی‌های دلنشین، به سپاهان اسلام روحیه‌ بخشید. پس از آزادی قصر شیرین به آن شهر سفر کرد و با خواندن دو رکعت نماز شکر در مسجد این شهر،‌ سپاسگزاری خود را به درگاه خداوند به جای آورد.
هنگام آغاز عملیات فتح المبین در دوم فروردین ۱۳۶۱، در قرارگاه حضور یافت و پیشنهاد كرد عملیات به نام حضرت زهرا سلام الله علیها نام‌گذاری شود.
در دومین سفر خود به خوزستان پس از آزادی خرمشهر، عازم اهواز شد و مردم این شهر نماز شكر را به امامت ایشان به جای آوردند. بعدازظهر همان روز علی‌رغم مخالفت فرماندهان، وی و امام جمعه اهواز عازم منطقه خرمشهر شدند و پس از ورود به شهر، در مسجد جامع در جمع رزمندگان حضور یافتند. ایشان در آن جمع گفت: «امروز یكی از روزهای مهم اسلامی و یوم الله است و از جمله آرزوهای من فتح خرمشهر بود كه بحمدالله من زنده ماندم و این روز را دیدم.»
در شب جمعه ۸ مهر ۱۳۶۱، در منطقه غرب، عملیات "مسلم بن عقیل" با حضور شهید و تنی چند از مقامات كشوری و لشكری آغاز شد. ایشان در آن شب تا صبح به دعا و مناجات مشغول بود و لحظه‌ای هم به استراحت نپرداخت. نزدیکی‌های صبح بود كه یك گلوله توپ در نزدیكی چادر وی منفجر شد. فرماندهان جهت ترک آن محل اصرار كردند،‌ اما او نپذیرفت و گفت: «من از این محل نمی‌روم و آماده هر گونه مسئله‌ای هستم، زیرا خون من رنگین‌تر و جان من عزیزتر از این عزیزان رزمنده نیست. من باید تا پایان عملیات اینجا باشم.» سرانجام شهید محلاتی، عبا و عمامه ایشان را برداشت و بر سر و دوش ایشان گذاشت و عصا را به دستش داده و او را عازم كرمانشاه كرد.
در پشت جبهه هم فعالیت‌های چشمگیری داشت كه از جمله آنها افتتاح حسابی در بانک برای جمع‌آوری کمک‌های نقدی به جبهه‌ها بود. حساب‏های دیگری نیز جهت كمک به مهاجران جنگ و جهت بازسازی منطقه گیلان غرب كه به استان كرمانشاه محول شده بود، اختصاص دادند.

شهادت در محراب:

شهید اشرفی اصفهانی، در روز جمعه ۲۳ مهرماه سال ۱۳۶۱، مصادف با ۲۲ ماه مبارك رمضان، توسط عوامل گروهک تروریستی منافقین در ساعت ۱۲و ۱۵ دقیقه ظهر در سنگر نماز جمعه مسجد جامع کرمانشاه، هنگامی که خطبه اول نماز را آغاز کرده بود، با انفجار نارنجکی، به افتخار شهادت نائل آمدند.

خدمات تبلیغی و عمرانی:

تأسیس حوزه علمیه امام خمینی (ره) در باختران (کرمانشاه) و اداره این حوزه با بیش از ۶۰ نفر طلبه، توسعه کتابخانه مدرسه مرحوم آیت الله بروجردی، ایجاد وحدت کامل بین روحانیت شیعه و سنی در طول تصدی مسئولیت به عنوان امام جمعه که در این رابطه سمینارهای متعددی در شهرهای مختلف بویژه با حضور برادران اهل سنت تشکیل داد که اثرات بسیار مطلوبی داشت؛ از جمله خدمات تبلیغی و دینی آیت الله اشرفی اصفهانی است.

آثار عمرانى و مراكز دينى
با همت و تلاش آيت الله اشرافى اصفهانى اماكن ذيل تأسيس و بازسازی گرديد:
بازسازی مدرسه مرحوم آیت الله بروجردی
تأسیس حوزه علمیه جهت خواهران که پس از شهادت ایشان به نام حوزه علمیه "شهید محراب" نام‌گذاری شد.
تأسیس ساختمان مكتب الزهرا
تأسیس مسجد ولى عصر (عج) در خمینی‌شهر
تأسیس مسجد امام حسين (ع) در خمینی‌شهر
تأسیس حوزه علميه امام خمينی (ره) در كرمانشاه
تأسیس ساختمان مسجدالنبى در كرمانشاه
توسعه مسجد آيت الله بروجردى در كرمانشاه

تألیفات:
آثار علمی و کتب آیت الله اشرفی اصفهانی عبارتند از:
البیان، در موضوع علوم قرآن، به زبان فارسی
تفسیر قرآن، خلاصه‌ای از تفاسیر شیعه و سنی
مجمع الشتات، در اصول دین و عقاید و کلام، به زبان عربی در چهار جلد
مجموعه‌ای پیرامون حروف مقطعه قرآن، به زبان فارسی
کتابی در موضوع غیبت حضرت امام زمان (عج)

منبع:شخصيت نگار