یکی از رسوم مردم یزد که در پایان ماه رمضان انجام میدهند، دیدار با علمای شهر، پخت شیرینی ها سنتی و دیدار از اقوام و آشنایان است.
پنجشنبه ۲۴ خرداد ۱۳۹۷ ساعت ۱۲:۴۰
کد مطلب : 80907
به گزارش تابش کوثر؛علی سپهری‌اردکانی در خصوص آداب‌ورسوم مردم این استان در وداع با ماه مبارک رمضان و عید فطر، گفت: در زمان‌های قدیم یکی از رسومات مردمان استان یزد در سحر عید فطر، مراسم وداع با ماه مبارک رمضان بود؛ چنانچه کسانی که در طول ماه مبارک رمضان بالای پشت‌بام و دیگر مکان‌ها به خواندن دعای سحر، ذکر و دعا مشغول بودند، در سحر آخر این ماه به خواندن اشعاری در راستای وداع با این ماه می‌پرداختند که حالت بسیار حزن‌انگیزی را پدید می‌آورد.
مراسم الوداع، خداحافظی یزدی‌های قدیم با رمضان
وی افزود: در مراسم وداع اشعاری را با مضمون «الوداع ای ماه تابان، الوداع، الوداع ای ماه رحمت، الوداع، الوداع» با گریه خوانده می‌شد و به این صورت آخرین سحر ماه مبارک رمضان را وداع می‌گفتند.
پژوهشگر فرهنگ‌عامه استان یزد اظهار داشت: برای پیشواز از عید فطر به دلیل اینکه در گذشته وسایل ارتباطات وجود نداشت تا رؤیت هلال را ببینند؛ لذا ملاک عید فطر، رؤیت هلال ماه در همان شهر یا شهرهای هم‌جوار بود؛ همچنین برای اینکه این هلال رؤیت شود، کسانی که در این حرفه تخصص داشتند بعدازظهر روزهای ۲۸ و ۲۹ رمضان به بالای پشت‌بام‌های بلند شهر می‌رفتند و اگر هلال را رؤیت می‌کردند برای مردم آن شهر کفایت می‌کرد.
سپهری‌اردکانی بیان داشت: بعد از رؤیت هلال کسانی که ماه را رؤیت کرده بودند، نزد عالم شهر می‌رفتند و در راستای صحت این موضوع شهادت می‌دادند؛ لذا عالم بزرگ شهر این افراد را جداجدا مورد سؤال قرار می‌داد تا جویا شود که نظرات آن‌ها مانند یکدیگر است یا خیر؛ چنانچه یقین حاصل می‌شد که هلال رؤیت شده است، قاصدی روانه می‌کرد؛ به این معنا که به قاریان و افراد خوش‌صدا اعلام می‌کرد که در محله‌های مختلف شهر رفته و قرآن قرائت کنند تا مردم برای نماز عید فطر آماده شوند.
این محقق فرهنگ‌عامه یزدی ادامه داد: برای اعلام ماه جدید و عید فطر کسانی که شیپور داشتند، به شیپور زدن مشغول می‌شدند و در زمان‌های قدیم حمامی‌ها بوق داشتند که در سحر آخرین ماه مبارک رمضان بوق می‌زدند؛ همچنین نقاره‌زنان در بالای بلندی پشت‌بام‌های امامزاده‌ها به نقاره زنی مشغول می‌شدند؛ لذا تمام مردم شهر را با این امکانات برای پیشوازی از عید فطر آماده می‌کردند.
مژده آمدن عید فطر با شلیک توپ در میدان بعثت یزد
وی بابیان اینکه اعلام عید فطر در زمان قاجاریه به بعد با شلیک توپ رسم شده بود، تصریح کرد: در همین راستا در هنگام رؤیت هلال ماه توپی را شلیک می‌کردند، به این‌گونه که توپی بزرگی که در میدان بعثت بود و روی باروت‌های آن می‌کوبیدند و فتیله‌ها را آتش می‌زدند که صدای این توپ نصف شهر یزد را فرا می‌گرفت و همین‌گونه بود که مردم شهر یزد رؤیت ماه را آگاه می‌شدند.
سپهری‌اردکانی با اشاره به اینکه اگر هلال رؤیت نمی‌شد، بایستی مردم روزه می‌گرفتند، اذعان کرد: اگر تا بعدازظهر روز آخر ماه مبارک رمضان خبری را مبنی بر اینکه در شهری هلال رؤیت شده است، می‌آورند و برای عالم شهر یقین می‌شد که در شهرهای دیگر هلال رؤیت شده است، مردم شهر را به عید فطر مژده می‌دادند و در خیابان نقل و شیرینی توزیع می‌کردند.
مردمان یزد در روز عید فطر به دیدار علما می‌رفتند
این پژوهشگر فرهنگ‌عامه استان یزد یادآور شد: صبح عید فطر در تمامی مساجد نماز عید فطر برگزار می‌شد و رسم خوبی بود که مردم این روز را به دیدار علما می‌رفتند و علما در منزل و یا مدارس علمیه جلوس کرده و مردم به دیدار آن‌ها می‌رفتند؛ همچنین افراد هر محله معمولاً رسمی داشتند که بعد از دیدار علما به دیدار امام جماعات مساجد به علت اینکه در طول ماه مبارک رمضان نماز خوانده و سخنرانی کرده بودند، می‌رفتند و از آن‌ها تقدیر و تشکر می‌کردند.
وی اضافه کرد: معمولاً افراد جوان و میان‌سال برای جبران روزه‌داری خود به گردش و تفریح به مزارع، باغات و اطراف شهر می‌رفتند و یکی از چیزهایی که در روز عید فطر بسیار استفاده می‌شد، نان‌روغنی به نام «سورک» یا «لتیرک» بود که در حال حاضر در شهر یزد خیلی رسم است که در مراسم‌های مختلف سورک پخت می‌شود.
منبع:فارس
ر/111
۰