حضرت آیت‌الله موسوی اردبیلی با بیان این‌که پیروان شریعت خاتم میراث‌داران سرچشمه‌های زلال حقوق بشرند، از علمای اسلام خواست تا با بحث و تحقیق و طرح مباحث حقوق بشری در مذاکرات علمی خود، اجتهاد و تفقه را در قلمرو مسائل آن توسعه دهند و از این طریق به یاری انسان معاصر برخیزند.
پنجشنبه ۶ مهر ۱۳۹۱ ساعت ۲۲:۵۴
کد مطلب : 521
وی تأکید بر حقوق انسان را به عنوان اشرف مخلوقات و تنها موجودی که در دنیای مشهود و شناخته شده از موهبت آگاهی، خرد و انتقال یافته‌های خود به دیگران برخوردار است حقیقتی دانست که هرچند پس از قرن‌ها فراز و نشیت در قرن گذشته در قالب آیین‌نامه جهانی تصویب شد، اما اکنون به صورت مطالبه عالم‌گیر مورد توجه جهانیان است.
این استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان این‌که رد و نشان حقوق انسان را مانند بسیاری از معارف و دستاوردهای بشر در تعالیم انبیای الهی یافت، گفت: اگر در حقوق بشر امروز از برادری، برابری، آزادی و آزادگی انسان سخن می‌رود و اگر به حقوق زن، کودک و کارگر توجه می‌شود و حق آزادی سکونت و شغل مورد تأکید قرار می‌گیرد، این دستاورد را بیشتر در شرایع آسمانی به ویژه شرایع ختمیه می‌توان دید.
وی تصریح کرد: پیامبر اکرم(ص) انسان‌ها را در مساوات به دندانه‌های شانه مانند می‌کند و فخر فروشی را در هر شکلی مردود می‌شمارد و امیرمؤمنان امام علی(ع) نیز حفظ حرمت و حقوق انسان‌ها و تساوی آنها در برخورداری از رفتار دوستانه و محترمانه را به مساوات آنها از نظر انسان بودن و برخورداری از خلقت یکسان مستند می‌فرماید.
حضرت آیت‌الله موسوی اردبیلی با بیان این‌که امروز نامه بلند امام علی(ع) به مالک اشتر و رساله حقوق امام سجاد(ع) منادی کرامت انسان و راهنمای بزرگ بشر است، ابراز داشت: هرچند دین گرامی‌ترین موهبت الهی است و اعراض از آن خسارتی عظیم و شقاوتی بی مانند است، اما آیات نورانی الهی دینداری را از حیطه اجبار خارج دانسته و اقبال به دین را از دل و جان طلب می‌کند و اگر فضیلتی را قائل است برای تقوا می‌پسندد که خود ارزشی را برارزش انسان می‌‌افزاید.
وی افزود: اگر کمتر از یک قرن است که تسلط زن بر خود و اموالش در مغرب زمین به رسمیت شناخته شده است، شریعت محمدی(ص) چهارده قرن پیش کرامت، منزلت، حقوق مالی و توازن حقوق و تکالیف زن را در آیان نورانی قرآن و سیره و سنت آن نبی اکرم و اهل بیت(ع) آموخته است.
این مرجع تقلید در ادامه توجه به حقوق کودک و اهتمام در تعلیم و تربیت و رفاه و آسایش او و تأکید بر منزلت کارگر و حقوق او و التفاط به تکالیف حاکم در برابر رعایا و حقوق رعایا بر حاکمان و التزام بر حق سرنوشت و تصرف بر مایملک در انتخاب مکان، تحصیل، شغل و مانند آن را نشان دهنده التفاط حقوق انسان بر انسان معرفی کرد.
وی با بیان این‌که توجه هوشمندان حقوق بشر امروز بر این نکته که مرکز ثقل حقوق انسان و مبنای استوار آن کرامت انسان است نیز بازتابی از التفاط قدسی به کرامت انسان است، گفت: قرآن کریم موهبت کرامت الهی را تنها از آن مؤمنان نمی‌خواند بلکه کرامت الهی را در حق همه فرزندان آدم برمی‌شمرد.
حضرت آیت‌الله موسوی اردبیلی، حس انتخاب، اختیار و تحقق در عرصه اندیشه، عقیده، اخلاق و عمل را کرامت‌آفرین و تحسین برانگیز دانست و اظهار داشت: در این بحث مهم کرامت انسانی است که با آفرینش او نگران کج‌روی او هستند و انسانی که در مظان ستمکاری و نادانی است، همین انسان عجول، کم طاقت و زیادهخواه مورد تکریم خداوند بوده و برای او حقوق و تکالیفی است.
وی با بیان این‌که شریعه الهی حقوق انسان را برای آسایش، آرامش، رفاه، شادی و هدف آفرینش خواسته است و تکالیف او را برای حفظ حریم‌ها و تلاش برای نیل به عالی‌ترین درجه کمال مقرر کرده است، گفت: البته خطاکاری انسان نزد همه عقلای عالم ملامت‌انگیز و مجازات‌خیز است، اما در قانون دین اگر کسی به بالاترین درجه مجازات محکوم شود نباید با او با رفتاری برخورد شود که سبب نقض کرامت ذاتی الهی او گردد و این حکم اسلام است.
این مرجع تقلید، گفت: امروز بحث از کرامت انسان و حقوق او و مشارکت در شکل‌گیری و توسعه و ترویج حقوق بشر جهان شمول و مناقشه در جزئیات تأمل‌برانگیز و مباحثه برای گشودن گره‌ها و مطالبه اجرای عادلانه و فارق از تبعیض حقوق حقه بشر حق عالمان دین، وظیفه آنان و رسالت ایمانی آنان است.
وی از پیروان شریعت خاتم به عنوان میراث‌داران سرچشمه زلال حقوق بشر نام برد و تصریح کرد: دریغ است که بی‌توجی یا سوء عمل و یا اظهارات حساب نشده و غیرمتکی به تحقیق سبب پیدایش این توهم شود که علما و متفکران مسلمان به حقوق بشر بی‌اعتنا هستند و یا قوانین اسلام با حقوق بشر ناسازگار است.
حضرت آیت‌الله موسوی اردبیلی بر هماهنگی کلیه تعالیم نورانی دین را با عدالت، رحمت، آزادی و کرامت انسان تأکید کرد و توجه به این امر را سبب التفاط دین دانست که نه تنها دین مانع کرامت انسان نیست بلکه عمق دهنده و احیانا تسهیل دهنده آن است.
این استاد خارج فقه حوزه علمیه قم تصریح کرد: امروز بر علمای اسلام است که با بحث، تحقیق و طرح مباحث حقوق بشری در مذاکرات علمی خود، اجتهاد و تفقه را در قلمرو مسائل آن توسعه دهند و از این طریق به یاری انسان معاصر برخیزند.
وی افزود: برگویندگان، نویسندگان و مبلغان دینی است که با فهم درست مسائل حقوق بشری در حوزه دین نه تنها شبهه تعارض را مرتفع کنند بلکه نقش عظیم دین را در ارتقای همه جانبه حقوق بشر نشان دهند و بر رهبران افکار عمومی است که مسائل حق و پذیرفته حقوق بشر را در میان جامعه اسلامی رواج دهند تا هم به صورت ارزش‌های متداول درآید و هم مطالبه جدی جوامع اسلامی شود.
حضرت آیت‌الله موسوی اردبیلی ادامه داد: بر حاکمان و اداره کنندگان جوامع اسلامی است که با رعایت قوانین و موازین پذیرفته شده حقوق بشری و پاسداشت جدی عملی و به دور از شعار کرامت انسان، هم دنیای بهتری را برای امت اسلام رقم زنند و هم چهره جوامع و حکومت‌های اسلامی را در دید جهانیان زیباتر سازند.
وی با بیان این‌که ارزش‌های حقوق بشری نه تنها وارداتی و تحمیلی نیست بلکه میراث مراجع عظام ما است، خواست که عمل به حقوق بشر را نه تنها برای تقابل و دفع خورده‌گیری‌ها و اسکات خصم که برای برخورداری از برکات آن و در نهایت جلب رحمت و رضوان حق‌تعالی سرلوحه خود قرار دهیم.
این استاد برجسته حوزه اشاره به این‌که پرونده منادیان حقوق بشر در دنیای امروز دارای نقاط سیاه بسیاری است، از این‌که حقوق بشر هم مانند بسیاری از دیگر ارزش‌های انسانی و حتی الهی ابزار و دست‌آویز زیاده‌خواهی و غلبه‌جویی شده، ابراز تأسف کرد و برخورد گزینشی و تبعیض‌آمیز با موضوعات و اصول حقوق بشری را تلخ دانست.
وی با بیان این‌که هر انسانی حق دارد در هر جای سرزمین خود که مایل است زندگی کند و از حقوق اولیه معیشتی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی برخوردار شود، اما گفت: بیش از نیم قرن است که مردم فلسطین از خانه و کاشانه خود رانده شده‌اند و در بسیاری از موارد در مناطقی نامناسب و گاه با عدم برخورداری از حداقل امکانات زندگی روزگار را سپری می‌کنند.
حضرت آیت‌الله موسوی اردبیلی ادامه داد: امروز رژیمی زیادهخواه، غاصب و افزون‌طلب به هیچ انضباط جهانی منضبط نیست، قطع‌نامه‌های شورای امنیت را نادیده می‌گیرد، رسما و علنا تهدید به ترور می‌کند و آن را عملی می‌سازد، به خاک کشورهای مجاور تجاوز می‌کند و کشورهایی را در دور دست تهدید می‌کند، گروگان می‌گیرد، می‌کشد، می‌کوبد و جنایت می‌کند.
وی اضافه کرد: نه تنها مجامع آزاد و افکار عمومی جهان بلکه حتی گزارشگران و شورای حقوق بشر بارها این رژیم غاصب را محکوم می‌کنند، اما مدعیان جهانی حقوق بشر در میان کشورهای قدرتمند و سلطه‌طلب نه تنها برنامه‌ای برای برخورد با این جرثومه فساد ندارند، بلکه رعایت امنیت و اقتدار آن را از مسلمات برنامه‌ها و وظایف خود تلقی می‌کنند.
این استاد خارج فقه حوزه علمیه قم تصریح کرد: آزادی بیان ارزشمند و گرامی است، بر آن تأکید و به نفع آن شعار داده می‌شود و در واهمه نقض آن سوگواری می‌کنند، اما در عین حال در کشوری که منادی آزادی و حقوق بشر است درباره یک مسأله تاریخی نباید بحث و گفت‌وگویی صورت گیرد، چراکه سبب آزرده شدن عواطف یک قوم یا برخی از پیروان یک دین می‌شود و می‌تواند موجبات یهودی‌ستیزی و اسباب شرمندگی مجدد غربیان را فراهم کند.
وی بیان داشت: بی‌خردانی سیاه‌دل از سر حماقت یا خباثت یا با نقشه و مأموریتی شوم، مشتی دروغ را در زشت‌ترین و اشمئزازآورترین شکل در قالب تصاویر ثابت یا متحرک منتشر و به نشر آن مباهات می‌کنند و از آزادی بیان برای آن مایه می‌گذارند در حالی که این عمل سبب آزار و اذیت جمعیتی میلیاردی در عالم می‌شود و بر آتش اسلام ستیزی نفت می‌ریزد و خصومت و تنش را در جهان افزایش می‌دهد.
حضرت آیت‌الله موسوی اردبیلی افزود: در قلب جهان اسلام مناطقی اشغال نظامی و مناطق دیگری مورد تعدی و تجاوز واقع می‌شود، ممالکی با تهدید و تحرم دست و پنجه نرم می‌کنند، ممالکی محکوم به فرمانبرداری‌اند، این برخوردها سبب مرگ و حرج و گرسنگی و بیماری و فقر و عقب‌ماندگی و حرمان بخش قابل توجهی از ابنای بشر است، اما مورد التفات آنان که از کرامت انسانی سخن می‌گویند و برای حقوق بشر و عدالت جنگ می‌افروزند قرار نمی‌گیرد.
وی توجیه تبعیض در مطالبه التزام و عمل به حقوق بشر را جای سؤال دانست و گفت: اگر دولت‌ها یا حکومت‌ها حق دارند در همه جهان اظهارنظر و اعمال قدرت کنند، در برابر فجایع و عواقب سوء رفتارشان نیز در سطح جهان مسؤولند و همه باید دست از خودمحوری، تک‌روی و سلطه‌جویی بردارند تا جهانی آباد و آزاد در صلح و دوستی و برادری زیستگاه بشرِ صاحبِ حق شود.
۰