مجاهدت عالمان دینی در ادوار گذشته، باعث حفظ و حراست از نعمت بزرگ و بی‌نظیر تشیّع و انتقال این مذهب ارزشمند از نسلی به نسل دیگر تا نسل حاضر شده است.

حضرت آیت‌الله مظاهری درآیین آغاز سال تحصیلی حوزه علمیّه اصفهان، تحصیل علوم دینی را از ارزشمندترین امور برشمرد و اظهارداشتند: تحصیل علوم دینی و معارف اسلامی از آنجا که به ترویج و تبلیغ دین مبین اسلام و مذهب حقّه جعفری می‌انجامد، از قداست بی‌نظیری برخوردار است و طلّاب علوم دینی باید از این جهت بر خود ببالند و قدردان جایگاه معنوی خود باشند.

ایشان حفظ و بقای تشیّع را از زمان حضور ائمّهطاهرین«سلام‌الله‌علیهم» تا زمان حاضر و از این زمان تا زمان ظهور منجی عالم بشریّت که عصر جهانی شدن اسلام است، مرهون تلاش و کوشش بی‌وقفه مرجعیّت و روحانیّت دانسته و افزودند: مجاهدت عالمان دینی در ادوار گذشته، باعث حفظ و حراست از نعمت بزرگ و بی‌نظیر تشیّع و انتقال این مذهب ارزشمند از نسلی به نسل دیگر تا نسل حاضر شده است. و طلّاب گرانقدر علوم دینی در عصر کنونی وظیفه دارند، تلاش و مجاهدت علمی و عملی علمای سلف را استمرار بخشند و نعمت عظیم تشیّع را به دست نسل‌های بعدی برسانند تا انشاءالله در زمان ظهور حضرت ولیّ‌عصر«اروحنافداه» همگان شاهد جهانی شدن دین اسلام و فراگیری مذهب تشیّع در کره زمین باشند.

*موفقیت در طلبگی نیازمند ایثار و اخلاص است

حضرت آیت‌الله مظاهری با بیان اینکه ورود به عرصه خطیر تحصیل علوم دینی و موفقیّت در طلبگی، محتاج روحیه ایثار همراه با خلوص نیّت است، افزودند: طلّاب عزیزی که وارد حوزه‌های علمیّه می‌شوند باید بدانند موفقیّت و پیروزی در تحصیل و تبلیغ علوم دینی، یک عمر تلاش همراه با از خود گذشتگی و چشم‌پوشی از دنیا و تعلّقات دنیوی را می‌طلبد و طلبه حقیقی باید تا آخر عمر، خود را با خلوص نیّت، فدای اسلام و تشیّع کند تا موفق گردد.

*طلبگی فارغ التحصیلی ندارد

ایشان ضمن تأکید بر اینکه، تحصیل علوم اسلامی و معارف تشیّع، فراغت از تحصیل ندارد، خاطرنشان ساختند: طلّاب عزیز باید خود را برای یک عمر فعالیّت و تلاش مستمرّ علمی آماده کنند و در این راستا به تقویت و استحکام پایه‌های علمی خود بپردازند؛ زیرا در این راه طولانی هیچ‌گاه فارغ‌التّحصیل نخواهند شد و هرچه پایه تحصیلی آنان بالاتر رود و به عبارت دیگر هرچه عالم‌تر شوند، به همّت بیشتری نیازمند می‌گردند.

این استاد برجسته حوزه، اتلاف وقت و گذراندن عمر به بیهودگی را برای همه افراد و اقشار جامعه بسیار ناپسند و عامل سقوط آنان توصیف کردند و برای طلّاب علوم دینی، علاوه بر آن موارد، مانع بزرگی برای موفقیّت آنان دانسته و تأکید کردند: دستیابی به جایگاه علمی و معنوی مورد نظر اسلام در تحصیل علوم دینی، با هدر دادن وقت و پرداختن به اموری نظیر تماشای بی‌رویّه تلویزیون، حضور در جلسات بیهوده و بی‌نتیجه، خواب و خوراک اضافی و تفریح‌ها و تعطیلات بیش از اندازه، سازگاری ندارد و کسانی که در این راه به جایگاه ویژه‌ای رسیده‌اند، عمر خود را صرف تحقیق و پژوهش علمی و دینی کرده‌اند و در مقابل، لیاقت تبلیغ و ترویج اسلام و تشیّع را یافته‌اند که پر ارزش‌ترین و پر افتخارترین مقامات است.

ایشان در ادامه با اشاره به برخی از عوامل موفقیّت انسان، نقش عواملی نظیر حافظه، هوش، استعداد و نیز امکانات جنبی را برای دستیابی به موفقیّت، نسبت به تلاش و فعالیّت مستمر، بسیار کم‌رنگ توصیف کرده و افزودند: به تجربه اثبات شده است که فعالیّت مداوم و تلاش بی‌وقفه، می‌تواند به تنهایی جایگزین همه عوامل موفقیّت انسان در زمینه‌های مختلف و به خصوص موفقیّت در امور علمی شود و انسان را به پیروزی‌های چشم‌گیر و بی‌نظیری برساند.

*طلاب در فقه و اصول توقف نکنند

حضرت آیت‌الله مظاهری با تأکید بر اینکه پایه و متن اصلی دروس حوزه‌های علمیّه، فقه سنّتی است، توقّف طلّاب در تحصیل فقه و اصول را کافی ندانسته و اظهار داشتند: طلّاب و روحانیّون وظیفه دارند افزون بر فقه و اصول، پایه علمی خود را در سه بخش اعتقادات، اخلاق، احکام که سه بخش اصلی دین هستند، تقویت کنند و با توجّه به نیازهای روز جامعه، در حدّ توان به مطالعات جنبی در زمینه‌های مختلف بپردازند تا قادر به پاسخگویی نیازهای نسل جوان جامعه باشند و به خصوص، در برابر شبهات روزافزون که اجتماع فعلی را فراگرفته است، بتوانند پاسخ قاطع و مستدل ارائه کنند.

*علم بدون تقوای الهی بی فایده است

این مرجع تقلید در ادامه بیانات خود، از تقوا به عنوان مهم‌ترین مکمّل علم و عامل اساسی اثر بخشیدن آن یاد کرده و با بیان آیه شریفه «وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ يُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ» افزودند: قرآن کریم افزون بر اینکه در آیات بسیاری بر ضرورت رعایت تقوا تأکید می‌ورزد، در آیه فوق به لزوم همراهی علم و تقوا اشاره مستقیم دارد و از این آیه و نیز روایات بسیاری که در این زمینه وجود دارد، می‌توان نتیجه گرفت که علم بدون تقوای الهی نه تنها نتیجه و فایده مطلوب را ندارد، بلکه وزر و وبال و در برخی موارد موجب انحراف است.

ایشان ضمن تشریح ابعاد و معانی تقوا اظهار داشتند: تقوای الهی مشتمل بر دو رکن اساسیِ انجام واجبات و اجتناب از گناهان و محرّمات است و انجام مستحبّات و پرهیز از مکروهات و شبهات نیز برای رعایت تقوا لازم و مکمّل ارکان است.

ایشان در این زمینه افزودند: ضرورت اهتمام به اقامه نماز اول وقت با جماعت و در مسجد و اجتناب از گناهان چشم و زبان و گوش و اهمیّت به مستحبّاتی نظیر انس با قرآن و نماز شب و خدمت به خلق خدا، برای طلّاب علوم دینی بیش از سایر مردم احساس می‌شود و آنان را به مراتب و مقامات عالی خواهد رسانید.

*آموختن اصول بدون عمل انحراف است

معظم له بر لزوم خودسازی و تهذیب نفس توسّط طلّاب علوم دینی تأکید کرده و تصریح کردند: آموختن فقه، بدون کوشش در تهذیب نفس، رنگ شیطانی به خود می‌گیرد و آموختن اصول عقاید و به خصوص توحید، عاری از فراگیری و عمل به اخلاق، منجر به شرک و انحرافات عقیدتی خواهد شد.

ایشان ضمن برشمردن برخی صفات رذیله و خطرات ناشی از رسوخ آن صفات در دل انسان‌ها، بر ضرورت کسب فضائل و صفات حسنه اخلاقی تأکید کرده و خاطرنشان کردند: ریشه‌کن کردن یا لااقل سرکوب رذائلی همچون ریاست‌طلبی، دنیا گرایی و حسادت و نشاندن فضائل و خصائل نیکوی انسانی به جای آن رذائل، نیازمند سال‌ها تلاش و کوشش مداوم و مستمر است، ولی با این حال، امری ضروری است؛ زیرا وجود یک صفت رذیله در دل انسان و به ویژه در طلّاب و روحانیّون، می‌تواند آنان را به کلّی از مسیر هدایت و رستگاری خارج ساخته، به انحراف بکشاند.

معظّم‌له با نکوهش شدید دنیادوستی و گرایش به مادیّات، افزودند: طلّاب و فضلا باید توجّه داشته باشند که گرایش به دنیا و مادیّات در آنان، حتّی اگر با پرهیز از مال حرام و صرفاً با تحصیل مال و ثروت از راه حلال همراه بشود نیز آنان را از اهداف متعالی طلبگی و از رسیدن به کمال و قرب الهی باز می‌دارد.

*نگرانی از ورود طلاب به عرصه های اجرایی

ایشان با ابراز نگرانی از وارد شدن برخی طلّاب و روحانیّون با استعداد در امور اجرایی، افزودند: متأسّفانه شرایط زمان حاضر اقتضاء می‌کند که گروهی از فضلای مستعد که از آینده علمیِ درخشانی برخوردارند، به اجبار مشغول امور اجرایی و غیرعلمی شوند و این موضوع، در نهایت به زیان حوزه‌های علمیّه و پیشرفت علمیِ مراکز و مدارس حوزوی است.

حضرت آیت‌الله مظاهری با قدردانی از زحمات و تلاش‌های گوناگون مدیریّت حوزه علمیّه اصفهان، از خدمات آیت‌الله طباطبایی، مدیر حوزه علمیّه اصفهان تشکّر کرده و تصریح کردند: بنابر اقرار کارشناسان و خبرگان حوزوی، مرکز مدیریّت حورزه علمیّه اصفهان دارای دستاوردهای قابل توجّه و جایگاه معتبری است